Tên miền trong mối quan hệ với sở hữu trí tuệ
Tên miền không phải là đối tượng được bảo hộ theo phạm vi của Luật Sở hữu trí tuệ nhưng vẫn có mối quan hệ chặt chẽ với các đối tượng sở hữu trí tuệ như nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý. Bởi nó mang lại lợi ích rất lớn từ việc khai thác, tạo giá trị tiền tệ, một công cụ hấp dẫn để tiến hành thương mại. Sở hữu một nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý... có giá trị thì tên miền càng có giá trị. Một số tên miền có giá trị thương mại rất lớn, có thể điểm danh một số tên miền có giá trị lớn hiện nay như: MM.com, eBet.com, Cameras.com...
Tên miền là địa chỉ không gian mạng dùng để truy cập đến địa chỉ của doanh nghiệp. Tên miền cho phép người dùng trên toàn thế giới tìm đến với website của doanh nghiệp. Hướng đến giá trị thương mại góp phần quảng bá về tổ chức, sản phẩm, dịch vụ, các chủ thể sẽ lựa chọn đăng ký tên miền theo tên thương mại, nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý,…thuộc sở hữu trí tuệ của mình. Tuy nhiên, một đối tượng bảo hộ sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp đã được đăng ký bảo hộ không đồng nghĩa bảo hộ cả tên miền trên internet.
Tên miền không phải là đối tượng được bảo hộ theo phạm vi của Luật Sở hữu trí tuệ nhưng vẫn có mối quan hệ chặt chẽ với các đối tượng sở hữu trí tuệ như nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý. Bởi nó mang lại lợi ích rất lớn từ việc khai thác, tạo giá trị tiền tệ, một công cụ hấp dẫn để tiến hành thương mại. Sở hữu một nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý... có giá trị thì tên miền càng có giá trị. Một số tên miền có giá trị thương mại rất lớn, có thể điểm danh một số tên miền có giá trị lớn hiện nay như: MM.com, eBet.com, Cameras.com...
Tuy nhiên, nguyên tắc đăng kí trước cho thấy trên lý thuyết, một cá nhân hay một tổ chức không bị hạn chế tên miền được phép đăng kí nên dẫn tới việc một cá nhân hay một tổ chức có thể chiếm giữ hàng trăm nhãn hiệu được bảo hộ bằng cách nắm giữ các tên miền tương tự hoặc giống hệt với các nhãn hiệu uy tín trước khi chủ nhãn hiệu làm việc này. Tranh chấp tên miền là một điều tất yếu và ngày càng tăng về số lượng cũng như độ phức tạp.
Theo quy định tại điểm d, khoản 1 Điều 130 Luật Sở hữu trí tuệ, hành vi “Đăng ký, chiếm giữ quyền sử dụng hoặc sử dụng tên miền trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu, tên thương mại được bảo hộ của người khác hoặc chỉ dẫn địa lý mà mình không có quyền sử dụng nhằm mục đích chiếm giữ tên miền, lợi dụng hoặc làm thiệt hại đến uy tín, danh tiếng của nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý tương ứng” thì bị coi là hành vi cạnh tranh không lành mạnh, và Điều 14, Nghị định số 99//2013/NĐ-CP ngày 29/8/2013 của Chính phủ là căn cứ pháp lý để các bên liên quan có thể đưa các vụ việc tranh chấp đến tên miền xử lý theo thủ tục hành chính dưới hình thức “hành vi cạnh tranh không lành mạnh” trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp.
Theo quy định của Luật Công nghệ thông tin ngày 29/6/2006, Nghị định số 72/2013/NĐ-CP ngày 15/7/2013 của Chính phủ Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT ngày 18/8/2015 của Bộ Thông tin và Truyền thông, việc giải quyết tranh chấp tên miền được giải quyết theo các hình thức sau đây: thông qua thương lượng, hòa giải; thông qua trọng tài; khởi kiện tại Tòa án.
Hiện tại, Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Khoa học và Công nghệ dự thảo ban hành Thông tư liên tịch hướng dẫn trình tự, thủ tục, thay đổi, thu hồi tên miền vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ. Theo dự thảo Thông tư, chủ thể tên miền phải thay đổi thông tin tên miền khi nội dung trang tin điện tử sử dụng tên miền “vn.” có chứa các thông tin lợi dụng uy tín, danh tiếng hoặc làm thiệt hại đến uy tín, danh tiếng của nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý, bản quyền tác giả, tác phẩm của người khác đã được bảo hộ theo kết luận của cơ quan có thẩm quyền, hoặc chủ thể tên miền buộc phải trả lại tên miền “vn.” khi chủ sở hữu nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý đưa ra các bằng chứng chứng minh chủ thể tên miền vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ.
Việc đăng ký tên miền theo nguyên tắc bình đẳng, không phân biệt. Chính vì thế, để bảo vệ lợi ích của chính mình và tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra, doanh nghiệp nên nhanh chóng đăng ký tên miền ngay khi tìm được tên miền ưng ý.
Minh Đức (Nguồn: http://thanhtra.most.gov.vn/; http://vietq.vn/)