Đào tạo trình độ sau đại học cho cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh Bình Dương: Thực trạng và Giải pháp
Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) thông qua đào tạo trình độ sau đại học (SĐH) là một yêu cầu cấp thiết đối với tỉnh Bình Dương. Nghiên cứu này đánh giá thực trạng công tác đào tạo SĐH cho CBCC trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2019-2023, từ đó đề xuất các định hướng và giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động này, góp phần xây dựng đội ngũ CBCC chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của tỉnh.
Tóm tắt kết quả đạt được
Nghiên cứu "Đào tạo trình độ sau đại học cho cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh Bình Dương" do Ths. Vũ Thị Ngọc Bích thực hiện nhằm khái quát cơ sở lý luận, phân tích thực trạng, đánh giá kết quả và hạn chế, đồng thời đề xuất giải pháp tăng cường công tác đào tạo SĐH cho CBCC tỉnh Bình Dương. Kết quả nghiên cứu cho thấy một bức tranh toàn diện về nỗ lực và những thách thức trong việc nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ CBCC của tỉnh.
Thực trạng đào tạo trình độ sau đại học cho cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh
Nghiên cứu đã đi sâu vào phân tích bối cảnh và thực trạng chi tiết của công tác đào tạo trình độ SĐH cho đội ngũ CBCC tại tỉnh Bình Dương. Bối cảnh kinh tế - xã hội của tỉnh, với sự phát triển công nghiệp nhanh chóng và dân số cơ học tăng cao, đặt ra những yêu cầu ngày càng cao về năng lực của CBCC, đồng thời cũng tạo ra những thách thức nhất định cho công tác cử người đi đào tạo do áp lực công việc lớn. Tính đến cuối năm 2023, đội ngũ CBCCVC của tỉnh là 27.993 người, với độ tuổi bình quân 38,4. Mặc dù chất lượng đội ngũ ngày càng được nâng cao và hầu hết đã đạt trình độ đại học, số lượng CBCC hiện tại vẫn chưa đáp ứng đủ khối lượng công việc và trình độ chuyên môn còn chưa đồng đều. Trong những năm qua, tỉnh Bình Dương đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến công tác đào tạo CBCC, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, được cụ thể hóa qua nhiều chủ trương, chính sách. Giai đoạn 2019-2023, có 441 CBCCVC được cử đi đào tạo SĐH, trong đó đào tạo thạc sĩ chiếm đa số và số lượng học viên tăng đột biến vào năm 2023. Đến cuối năm 2023, toàn tỉnh có 11 tiến sĩ và 846 thạc sĩ là CBCC ở các cấp.
Kết quả khảo sát thực trạng cho thấy, động lực chủ yếu thúc đẩy CBCC học SĐH là nhu cầu nâng cao kiến thức chuyên môn và phục vụ công tác quy hoạch nhân sự. Tuy nhiên, họ cũng đối mặt với nhiều trở ngại, lớn nhất là thiếu thời gian do áp lực công việc và khó khăn về tài chính cá nhân. Phần lớn CBCC nhìn nhận việc đào tạo SĐH là cần thiết và sẽ góp phần cải thiện hiệu quả công việc cũng như chất lượng dịch vụ công. Về kế hoạch đào tạo, đa số CBCC đã có dự định cụ thể, ưu tiên các hình thức học tập linh hoạt như đào tạo từ xa, chương trình trong nước và học bán thời gian, trong đó chất lượng chương trình là yếu tố quyết định hàng đầu.
Trong công tác tổ chức thực hiện các chương trình đào tạo SĐH, thời gian học không linh hoạt và chất lượng giảng viên không đồng đều là những yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến hiệu quả. Do đó, các đề xuất cải thiện tập trung vào việc nâng cao chất lượng giảng viên, tổ chức thời gian học linh hoạt hơn và tăng cường hỗ trợ tài chính từ cơ quan và tỉnh. Mặc dù vậy, mức độ hài lòng chung về quy trình tuyển sinh, chất lượng giảng dạy, tài liệu và nội dung chương trình được đánh giá tương đối tích cực.
Liên quan đến việc sử dụng CBCC sau đào tạo, kết quả cho thấy còn nhiều bất cập. Chỉ một bộ phận CBCC cho rằng vị trí công tác được bố trí phù hợp với chuyên ngành đào tạo và có cơ hội thăng tiến tương xứng. Khó khăn lớn nhất là việc không được phân công công việc phù hợp và thiếu cơ hội áp dụng kiến thức đã học. Để tối ưu hóa, việc phân công công việc phù hợp được coi là yếu tố then chốt. Tuy nhiên, kết quả đào tạo SĐH vẫn được đánh giá cao về khả năng cải thiện kỹ năng chuyên môn, đáp ứng kỳ vọng của người học và giúp giải quyết công việc hiệu quả hơn.
Đánh giá chung, công tác đào tạo SĐH cho CBCC tỉnh Bình Dương đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao năng lực đội ngũ. Song song đó, vẫn còn tồn tại những hạn chế đáng kể như kế hoạch đào tạo chưa sát thực tế, sự phối hợp giữa các đơn vị chưa chặt chẽ, nguồn lực đầu tư còn hạn chế, và việc sử dụng CBCC sau đào tạo chưa phát huy tối đa hiệu quả. Những hạn chế này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm công tác quản lý và quy hoạch chưa tối ưu, hạn chế về ngân sách và chính sách, thiếu cơ chế đánh giá hiệu quả dài hạn, cũng như nhận thức và điều kiện của một bộ phận CBCC.
Định hướng và giải pháp
Trên cơ sở phân tích thực trạng, tác giả đã đề ra những định hướng và giải pháp chiến lược nhằm tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác đào tạo SĐH cho CBCC tỉnh Bình Dương. Định hướng chung nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng một đội ngũ CBCC chất lượng cao, có năng lực chuyên môn sâu, kỹ năng quản lý hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh trong bối cảnh Bình Dương đang hướng tới mục tiêu xây dựng nền kinh tế tri thức và đô thị thông minh. Công tác đào tạo SĐH cần được gắn kết chặt chẽ với quy hoạch phát triển nhân lực của tỉnh, tập trung vào các ngành nghề trọng điểm, và phải đảm bảo tính thực tiễn, có địa chỉ sử dụng rõ ràng sau đào tạo.
Để hiện thực hóa các định hướng này, nghiên cứu đề xuất một số nhóm giải pháp trọng tâm. Trước hết, cần nâng cao nhận thức trong toàn hệ thống chính trị và trong mỗi CBCC về tầm quan trọng và lợi ích của việc học tập SĐH, xây dựng văn hóa học tập suốt đời và đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cũng như của từng cá nhân trong công tác này. Thứ hai, cần định hướng các ngành đào tạo SĐH một cách khoa học, dựa trên yêu cầu cụ thể của từng vị trí việc làm, quy hoạch phát triển của các ngành và của tỉnh, đặc biệt ưu tiên các lĩnh vực phục vụ mục tiêu phát triển bền vững, chuyển đổi số, quản lý đô thị và nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý; đồng thời khuyến khích việc tham gia các chương trình hợp tác đào tạo quốc tế.
Giải pháp thứ ba là hoàn thiện các quy định, chính sách liên quan đến đào tạo SĐH, bao gồm việc rà soát, cập nhật các tiêu chuẩn, điều kiện cử CBCC đi học, xây dựng cơ chế hợp tác hiệu quả với các cơ sở đào tạo uy tín, và đặc biệt là cải thiện chính sách hỗ trợ tài chính một cách minh bạch, công bằng, đủ sức hấp dẫn để khuyến khích CBCC tham gia. Quan trọng không kém là việc thúc đẩy sự gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo SĐH với công tác quy hoạch, bố trí và sử dụng CBCC lâu dài, đảm bảo rằng CBCC sau khi được đào tạo sẽ được phân công công việc phù hợp với chuyên môn, có cơ hội phát huy năng lực và đóng góp hiệu quả cho sự phát triển của cơ quan, đơn vị.
Cuối cùng, để đảm bảo chất lượng và hiệu quả bền vững, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và đánh giá toàn diện quá trình đào tạo SĐH, từ khâu xây dựng chương trình, lựa chọn học viên, tổ chức giảng dạy đến việc theo dõi, đánh giá kết quả ứng dụng kiến thức vào thực tiễn công việc sau đào tạo, có cơ chế khen thưởng và xử lý vi phạm rõ ràng.
Kết luận
Nghiên cứu đã cung cấp một cái nhìn tổng thể và chi tiết về công tác đào tạo trình độ SĐH cho CBCC trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Việc phân tích số liệu thống kê kết hợp với kết quả khảo sát thực tế từ CBCC và CBCC LĐ,QL đã làm nổi bật những thành tựu, hạn chế cũng như nhu cầu và kỳ vọng của đối tượng thụ hưởng chính sách.
Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn cao, là tài liệu tham khảo giá trị cho các nhà hoạch định chính sách, các cơ quan quản lý cán bộ của tỉnh Bình Dương trong việc xây dựng và điều chỉnh chiến lược phát triển nguồn nhân lực công. Các phân tích về thực trạng và nguyên nhân của hạn chế là cơ sở khoa học để đề xuất các giải pháp mang tính hệ thống và khả thi. Đặc biệt, các đề xuất về định hướng ngành đào tạo, hoàn thiện chính sách, tăng cường gắn kết giữa đào tạo và sử dụng, cũng như nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát được kỳ vọng sẽ góp phần giải quyết những vướng mắc hiện tại, từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác đào tạo SĐH.
Đề tài là một nghiên cứu chi tiết và toàn diện, tập trung vào một khía cạnh quan trọng trong công tác cán bộ của tỉnh. Những phát hiện và giải pháp từ nghiên cứu này không chỉ có ý nghĩa đối với tỉnh Bình Dương mà còn có thể là kinh nghiệm tham khảo cho các địa phương khác có điều kiện kinh tế - xã hội tương đồng. Việc tiếp tục đầu tư và cải thiện công tác đào tạo SĐH theo các định hướng đã đề ra sẽ là yếu tố then chốt giúp tỉnh Bình Dương xây dựng đội ngũ CBCC "vừa hồng vừa chuyên", đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới và hội nhập, đóng góp vào sự phát triển bền vững của tỉnh và đất nước.
Ánh Nguyệt
Nguồn KQNC “Đào tạo trình độ sau đại học cho cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh Bình Dương: Thực trạng và Giải pháp". Xem toàn văn tại Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Dương