Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho hệ sinh thái khởi nghiệp
Nhân lực là yếu tố quan trọng, quyết định sự thành công và phát triển của mỗi quốc gia. Chính vì vậy, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt coi trọng việc xây dựng và phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao. Trong xu thế toàn cầu hóa, nền kinh tế chủ yếu dựa trên tri thức thì nhân lực chất lượng cao ngày càng thể hiện vai trò quyết định. Đó chính là người giỏi về kiến thức chuyên môn, kỹ năng, tay nghề, năng lực sáng tạo...
Quyết định số 844/QĐ-TTg về Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025 là cơ sở để các địa phương trong cả nước triển khai chương trình, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo. Thông qua đó, đào tạo, xây dựng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng xu thế hội nhập.
Tại Bình Dương, thời gian qua, số lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo đều tăng mỗi năm. Song, để các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tổn tại, đứng vững thì nhân lực chất lượng cao là một trong những nền tảng quan trọng.
Vào tháng 12/2019, Hội đồng Nhân dân tỉnh Bình Dương đã ban hành Nghị quyết số 18/2019/NQ-HĐND quy định chính sách hỗ trợ khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2025. Trong đó, hỗ trợ cho các cơ sở giáo dục, cơ sở ươm tạo và tổ chức thúc đẩy kinh doanh thực hiện mua bản quyền chương trình đào tạo, huấn luyện khởi nghiệp, chuyển giao, phổ biến giáo trình khởi nghiệp đã được nghiên cứu, thử nghiệm thành công trong nước, quốc tế là một trong những nội dung quan trọng được đặt ra trong Nghị quyết.
Triển khai công tác hỗ trợ tăng cường nguồn nhân lực cho hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, thời gian qua, Sở Khoa học và Công nghệ Bình Dương đã triển khai nhiều chương trình, dự án đào tạo nguồn nhân lực cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Ngoài tổ chức các khóa học STEM - đào tạo tích hợp liên môn ngành, còn tập trung nâng cao năng lực, tổ chức đào tạo, huấn luyện cho các chủ thể trong hệ sinh thái.
Đặc biệt, thông qua các cuộc thi về khởi nghiệp đã tìm kiếm và phát hiện nhiều ý tưởng, đổi mới sáng tạo, từ đó có giải pháp hỗ trợ và phát triển các ý tưởng tiềm năng: Cuộc thi Startup Inovation 2018, Startup Inovation 2019, Startup Innovatiion 2020 và các cuộc thi về “Ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo”… Điển hình mới đây nhất là phối hợp với Tỉnh đoàn Bình Dương, tổ chức Liên hoan Tuổi trẻ sáng tạo, khởi nghiệp tỉnh Bình Dương lần thứ 6, năm 2021 và Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu chính sách, pháp luật và kiến thức về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” tỉnh Bình Dương năm 2021. Đây là các sự kiện nổi bật nhất kể từ khi Bình Dương trở về bình thường mới sau thời gian dài chống dịch.
Tại Liên hoan Tuổi trẻ sáng tạo, nhiều hoạt động được diễn ra như: Triển lãm các sản phẩm, mô hình sáng tạo, khoa học công nghệ; Lễ ký kết chương trình phối hợp giai đoạn 2021-2025 giữa Tỉnh đoàn và Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh; Lễ ký kết giữa Tỉnh Đoàn và Công ty Nhân Kiệt về viêc phát triển nguồn lao động chất lượng cao, sáng tạo, hội nhập và phát triển; Phát động Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu chính sách, pháp luật và kiến thức về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” tỉnh Bình Dương năm 2021; Trao giải thưởng cuộc thi ý tưởng sáng tạo và trao hỗ trợ các dự án đạt giải trong cuộc thi ý tưởng sáng tạo trong đoàn viên thanh niên tỉnh Bình Dương năm 2021…
Hưởng ứng phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, Dĩ An là địa phương có nhiều hoạt động nổi bật nhằm tạo điều kiện cho thanh niên khởi nghiệp phát triển đi vào chiều sâu. Bên cạnh đó, Thành Đoàn cũng đã trở thành cánh tay đắc lực cùng với chính quyền thành phố, xây dựng và kết nối các Startup trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Theo đó, Trung tâm khởi nghiệp sáng tạo tại thành phố Dĩ An được xem là mô hình cà phê doanh nhân đầu tiên ở tỉnh Bình Dương, nơi các starup có thể gặp gỡ trực tiếp lãnh đạo thành phố và các ngành để trao đổi thông tin, trình bày ý tưởng, gỡ khó về cơ chế chính sách…Với việc thành lập Trung tâm khởi nghiệp sáng tạo tại thành phố Dĩ An, các startup, thanh niên, học sinh, sinh viên, có cơ hội được đào tạo kỹ năng, kiến thức ở các lĩnh vực quan tâm để áp dụng vào sự phát triển của doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Hữu Lợi, Phó Bí thư Thành đoàn Dĩ An cho biết, Thành đoàn đã triển khai các văn bản chính sách của Trung ương và địa phương đến tận các cơ sở đoàn, khuyến khích thanh niên tham gia các chương trình, kế hoạch, các hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của địa phương… Qua đó, phát hiện ra nhiều ý tưởng sáng tạo trong thanh niên có tiềm năng gửi về, được Thành đoàn đánh giá cao, đưa đi dự thi các Cuộc thi cấp tỉnh, kết quả, đã có ý tưởng sáng tạo của thanh niên thành phố Dĩ An đạt được giải cao nhất trong Cuộc thi cấp tỉnh. Thông qua Cuộc thi, giúp các bạn củng cố kiến thức và lan tỏa tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong thanh niên thành phố Dĩ An.
Hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được coi là một trong những yếu tố then chốt thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam nói chung và Bình Dương nói riêng. Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đòi hỏi nguồn nhân lực đổi mới sáng tạo phải nâng cao chất lượng, đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Theo Báo cáo về xếp hạng Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2021 vừa được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố, Việt Nam xếp thứ 44 trên 132 quốc gia, nền kinh tế. Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến kinh tế - xã hội và ngành khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo trên toàn cầu, việc Việt Nam vẫn duy trì được vị trí trong top 50 quốc gia dẫn đầu cũng rất đáng trân trọng. Bình Dương là địa phương đang ở top những địa phương dẫn đầu về ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, nhân lực chất lượng cao trong các ngành công nghệ thông tin, kỹ thuật máy tính, tự động hóa… vẫn còn thiếu rất nhiều.
Ông Nguyễn Quang Thịnh, Giám đốc Công ty Nhân Kiệt cho biết, hiện tại nguồn nhân lực trong khối sản xuất cũng như những mảng liên quan đến kỹ sư vận hành máy đang thiếu hụt rất nhiều ở các doanh nghiệp trong khu công nghiệp. Ngoài chương trình học ở nhà trường, các bạn cần có những buổi thực hành trực tiếp hoặc liên kết với các công ty để tham quan thực tế. Để có cơ hội việc làm tốt hơn, các bạn có sự lựa chọn nghề, thường xuyên nâng cao kỹ năng làm việc để phù hợp với các doanh nghiệp tuyển dụng.
Theo các chuyên gia, để giải quyết bài toán nguồn nhân lực chất lượng cao, Việt Nam cần đào tạo nâng cao và đào tạo lại nguồn nhân lực trong nước, đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế trong kỷ nguyên số. Hiện, Bình Dương đã xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, thu hút đông đảo cộng đồng doanh nghiệp. Các viện trường, các tổ chức, doanh nghiệp và cả cộng đồng của Bình Dương đang được chính quyền tạo điều kiện, cơ chế để khuyến khích tham gia vào xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp.
Ông Nguyễn Việt Long, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ cho biết, Bình Dương hiện nay đang chủ động xây dựng những chương trình, mô hình, những tổ chức chuyên nghiệp để kết nối quốc tế. Một trong những ví dụ tiêu biểu là Trung tâm Thương mại thế giới thành phố mới Bình Dương - là một khu phức hợp thương mại, dịch vụ đã được kết nạp vào Hiệp hội các Trung tâm thương mại thế giới. Nơi đây sẽ mở ra những điều kiện để hỗ trợ, kết nối khởi nghiệp với quốc tế. Bình Dương cũng tổ chức những hội thảo quốc tế rất quy mô, những cuộc thi khởi nghiệp xuyên quốc gia mang tầm vóc thế giới và được thế giới công nhận. Bình Dương cũng liên tục tổ chức các chương trình hợp tác, hỗ trợ tư vấn, đào tạo về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.
Thông qua đó, các chương trình thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nghiên cứu khoa học công nghệ, giáo dục hiện đại như STEM/STEAM, các phòng thực nghiệm công nghệ TechLab, FabLab, các vườn ươm doanh nghiệp... được triển khai từ chính quyền đến các viện trường, doanh nghiệp. Bên cạnh đó, vườn ươm doanh nghiệp của Becamex cũng là sân chơi, tổ chức ươm tạo những nhà khởi nghiệp. Chính sách, cơ chế và hạ tầng cơ sở vật chất, với đội ngũ mentor đã và đang chắp cánh cho các sartup trở thành những người giỏi về chuyên môn, năng lực sáng tạo và các kỹ năng mềm…
Chuyên đề này cũng đã được Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình Bình Dương xây dựng chuyên đề phóng sự và phát trên sóng BTV1 vào tháng 11/2021.
Ngọc Trang