Nghiên cứu ứng dụng một số trò chơi vận động vào môn giáo dục thể chất để phát triển thể lực cho học sinh khối 7 trường trung học cơ sở - trung học phổ thông Minh Hòa, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học của tác giả Vương Khánh Lập được nghiên cứu vào năm 2024 tại trường Đại học Thể dục Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh trong bối cảnh các công trình nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập các môn Thể thao tự chọn cho học sinh còn khá ít, chưa đáp ứng nội dung như sở thích, nhu cầu học tập của học sinh. Do đó kết quả đề tài nhằm đánh giá, ứng dụng một số trò chơi vận động vào trong giờ học thể dục tự chọn, phù hợp với tình hình thực tiễn góp phần nâng cao thể lực cho học sinh khối 7 Trường Trung học cơ sở Minh Hòa, huyện Dầu Tiếng.
Tóm tắt kết quả nghiên cứu
1. Đặc điểm về thể trạng và tâm lý của đối tượng nghiên cứu
Đề tài hướng đến đối tượng là lứa tuổi thiếu niên hay vị thành niên, ở giai đoạn nay các nhà nghiên cứu về tâm sinh lý gọi là giai đoạn chuyển tiếp từ tuổi thơ sang người lớn: “tuổi không còn là trẻ con nữa nhưng cũng chưa phải là người lớn”. Sự phát triển cơ thể của các em diễn ra mạnh mẻ nhưng không cân đối. Sự hoạt động tổng hợp của các tuyến nội tiết quan trọng nhất (tuyến yên, tuyến giáp trạng, tuyến thượng thận) tạo ra nhiều thay đổi trong cơ thể trẻ, trong đó sự nhảy vọt về chiều cao và sự phát dục. Đây là thời kỳ phát triển phức tạp nhất, và cũng là thời kỳ chuẩn bị quan trọng nhất cho những bước trưởng thành sau này. Thời kỳ thiếu niên quan trọng ở chỗ : trong thời kỳ này những cơ sở, phương hướng chung của sự hình thành quan điểm xã hội và đạo đức của nhân cách được hình thành, chúng sẽ được tiếp tục phát triển trong tuổi thanh niên.
Hiểu rõ vị trí và ý nghĩa của giai đoạn phát triển tâm lý thiếu niên, giúp chúng ta có cách đối xử đúng đắn và giáo dục để các em có một nhân cách toàn diện, đây chính là đặc điểm thuận lợi nhất để rèn luyện tố chất thể lực cho các em.
2. Nghiên cứu lựa chọn và ứng dụng một số trò chơi vận động vào chương trình giáo dục thể chất để phát triển thể lực cho học sinh khối 7 trường Trường Trung Học Cơ Sở - Trung Học Phổ Thông Minh Hòa, Huyện Dầu Tiếng, Tỉnh Bình Dương
Nghiên cứu đã lựa chọn 14 trò chơi vận động có tỷ lệ ý kiến đồng thuận cao trên 75% để tiến hành xây dựng chuơng trình giảng dạy vào giờ học tự chọn bao gồm các trò chơi như: cướp cờ, chuyền bóng qua đầu, bóng qua hầm, thoát chạy, gậy bay, đấu tăng, nhảy cừu, tạo sóng, đàn vịt nào nhanh, người thứ ba, bò khăn, chặt đuôi rắn, vượt sông, tắt lửa. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy nhịp độ tăng trưởng của nam và nữ nhóm thực nghiệm lớn hơn nhiều so với nhịp độ tăng trưởng của nam và nữ nhóm đối chứng. Qua đó phản ánh rằng trình độ thể lực có thể được cải thiện đáng kể thông qua quá trình tập luyện và chương trình giảng dạy TCVĐ là phù hợp với sự phát triển thể lực cho nhóm thực nghiệm.
Kết quả nghiên cứu về tính hiệu quả của chương trình giảng dạy TCVĐ được đánh giá thông qua nhịp tăng trưởng các chỉ số thể lực của học sinh nam, nữ nhóm thực nghiệm so với nhóm đối chứng đã cho thấy tính ưu việt. Hiệu quả công tác đào tạo của nhóm thực nghiệm tốt hơn nhóm đối chứng. Thông qua kết quả kiểm tra luận văn nhận thấy trình độ thể lực của các em học sinh nhóm thực nghiệm trường Trung Học Cơ Sở - Trung Học Phổ Thông Minh Hòa đều được cải thiện. Thành tích ở tất cả các Test kiểm tra tăng lên mức tốt và khá so với tiêu chuẩn đánh giá thể chất người Việt Nam lứa tuổi 13. Điều đó thể hiện tính chất hợp lý của chương trình giảng dạy môn TCVĐ.
Kết luận và kiến nghị
1. Kết luận
Qua quá trình nghiên cứu và thực nghiệm đề tài, có thể khẳng định rằng việc áp dụng trò chơi vận động (TCVĐ) vào giảng dạy giáo dục thể chất (GDTC) tại Trường Trung Học Cơ Sở - Trung Học Phổ Thông Minh Hòa đã mang lại những hiệu quả tích cực rõ rệt. Trước hết, theo tiêu chuẩn đánh giá thể lực của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành năm 2008, kết quả khảo sát thực trạng thể lực học sinh khối 7 cho thấy: tuy phần lớn học sinh đạt mức khá ở từng chỉ tiêu riêng lẻ (85–88% ở nam, 74–86% ở nữ), nhưng tỷ lệ học sinh đạt yêu cầu về thể lực chung vẫn còn thấp (nam chỉ đạt 59%, nữ 55%). Điều này cho thấy, nhu cầu nâng cao thể lực toàn diện cho học sinh là cấp thiết.
Trên cơ sở đó, đề tài đã lựa chọn và xây dựng 14 trò chơi vận động phù hợp với đặc điểm tâm lý, thể chất của học sinh trung học cơ sở, đồng thời biên soạn thành chương trình giảng dạy có hệ thống. Sau thời gian áp dụng thực nghiệm, kết quả thống kê cho thấy mức độ phát triển thể lực ở cả nhóm thực nghiệm và đối chứng đều tăng, tuy nhiên nhóm thực nghiệm có sự tiến bộ rõ rệt và có ý nghĩa thống kê (P < 0.05 – 0.001). Đặc biệt, giá trị t tính trong các phép kiểm định (t = 1.98 – 8.54) đều lớn hơn t bảng (1.96), chứng minh rõ ràng rằng chương trình TCVĐ có tác động tích cực đến việc nâng cao thể lực học sinh. Những kết quả này hoàn toàn phù hợp với xu hướng hiện đại của GDTC, trong đó khuyến khích các hoạt động vận động tự nhiên, hấp dẫn, giúp học sinh rèn luyện toàn diện về thể chất và tinh thần (theo định hướng trong Thông tư 26/2019/TT-BGDĐT về Chương trình giáo dục phổ thông môn Thể dục).
2. Kiến nghị
Về phạm vi triển khai chương trình: Đề nghị Tổ Thể dục – Mĩ thuật của trường tiếp tục áp dụng chương trình trò chơi vận động vào giờ học thể dục tự chọn cho các khối lớp còn lại như khối 6, 8 và 9. Việc này không chỉ giúp kiểm nghiệm tính hiệu quả của chương trình ở nhiều lứa tuổi khác nhau mà còn mở rộng tác động tích cực đến toàn trường, góp phần nâng cao chất lượng GDTC theo định hướng phát triển năng lực học sinh.
Về giá trị của TCVĐ trong giáo dục thể chất: Trò chơi vận động là một hình thức tập luyện hiệu quả, mang tính giáo dục toàn diện khi vừa phát triển các tố chất thể lực như sức nhanh, sức mạnh, sức bền, sự khéo léo..., vừa tạo hứng thú, kích thích tinh thần thi đua, rèn luyện tính kỷ luật và hợp tác nhóm. Bên cạnh đó, việc tổ chức trò chơi có chi phí thấp, dễ thực hiện và phù hợp với mọi điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường. Với ưu thế này, việc đưa TCVĐ vào tiến trình giảng dạy sẽ là một giải pháp bền vững, khả thi trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
Về định hướng nghiên cứu tiếp theo: Cần tiếp tục mở rộng phạm vi nghiên cứu, không chỉ dừng lại ở học sinh khối 7 mà còn khảo sát, phân tích đặc điểm thể lực ở các cấp lớp và đối tượng học sinh khác nhau, nhằm xây dựng hệ thống trò chơi phù hợp hơn, mang tính bao quát, linh hoạt và đáp ứng yêu cầu phát triển thể chất cho mọi học sinh. Ngoài ra, cũng nên kết hợp nghiên cứu hiệu quả tâm lý – xã hội của TCVĐ đối với học sinh, từ đó tạo cơ sở khoa học cho việc xây dựng chương trình GDTC tích hợp giữa thể chất và tinh thần.
Nguồn LVLA: " Nghiên cứu ứng dụng một số trò chơi vận động vào môn giáo dục thể chất để phát triển thể lực cho học sinh khối 7 trường trung học cơ sở - trung học phổ thông Minh Hòa, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương". Xem toàn văn tại Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Dương
Quí Dương