Phát triển Hệ tri thức Việt số hóa
Không dân tộc nào, quốc gia nào có thể phát triển bền vững nếu không chú trọng tới khoa học và công nghệ, không phát huy hiệu quả năng lực sáng tạo dựa trên nền tảng tri thức vững chắc của người dân. Để đất nước phát triển nhanh, bền vững hơn trong bối cảnh thế giới đang bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, nhất thiết phải tăng cường nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo của mỗi người dân, mỗi tổ chức ở tất cả các ngành, các lĩnh vực. Đó là một trong những của Đề án phát triển Hệ tri thức Việt số hóa do Thủ tướng Chính phủ ký vào tháng 5/2017.
Việc xây dựng và triển khai đề án sẽ góp phần thúc đẩy, tạo điều kiện để mọi người dân học tập suốt đời, làm chủ tri thức, tăng cường sáng tạo nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ; phát huy sức mạnh trí tuệ của toàn dân, thúc đẩy quá trình phát triển của đất nước. Đây là một đề án với viễn cảnh một "Hệ tri thức Việt số hóa" sẽ được tạo ra, thông qua việc tổng hợp, hệ thống hóa, việt hóa, số hóa, lưu trữ và phổ biến mọi loại tri thức.
Thông qua đó, Nhà nước sẽ tạo cơ chế để huy động các doanh nghiệp cùng tham gia thiết lập hạ tầng để lưu trữ, chia sẻ tri thức, phát triển các ứng dụng. Trong đó, đặc biệt phải kể đến các doanh nghiệp lớn có tiềm lực về công nghệ thông tin và hạ tầng mạng, có khát vọng và nhiệt huyết và sẽ đóng vai trò nòng cốt trong việc phát triển hạ tầng với các công cụ quản lý, lưu trữ, tìm kiếm, chia sẽ thông tin, tri thức, làm nền tảng của Hệ tri thức Việt số hóa.
Đề án sẽ huy động tất cả các nguồn lực, đặc biệt là thanh niên, học sinh, sinh viên, trí thức trẻ tham gia việt hóa, tổng hợp, thống kê, số hóa các nguồn tri thức chung từ các hệ tri thức của Việt Nam kết hợp với các bách khoa toàn thư, Wikipedia…
Các hình thức thu thập thông tin sẽ là thông qua hình thức tổ chức các cuộc thi tìm hiểu kiến thức, các đợt phát động, các hoạt động vinh danh cá nhân, tổ chức và cộng đồng. Từng bước, các hoạt động thu thập sẽ được đẩy mạnh các hoạt động này thành phong trào toàn dân. Tổ chức hệ thống hỏi đáp, hệ chuyên gia, trí khôn nhân tạo... để thu thập nhu cầu thiết thực về tri thức của người dân, đồng thời tạo ra những kiến thức đã được kiểm chứng hoặc cần được kiểm chứng.
Tạo điều kiện cho mọi doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (sartup) được chủ động sử dụng các dữ liệu và công cụ của hệ tri thức Việt số hóa để phát triển các ứng dụng đa dạng…
Trong đó, tổng hợp và số hóa các nguồn tri thức cơ bản hiện sẵn có gồm: Pháp luật, chính sách Nhà nước, thông tin công bố công khai của các cơ quan nhà nước; các tri thức trong lĩnh vực giáo dục như sách giáo khoa, giáo trình, bài giảng, tài liệu tham khảo, các khóa học khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), học liệu điện tử; các tri thức từ các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, bài báo khoa học, kết quả nghiên cứu và sáng chế, thông tin sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng; các kỹ thuật, công nghệ hữu ích, các bài học về ứng dụng thành công khoa học và công nghệ trong sản xuất và đời sống...
Nguồn tri thức cộng đồng được thu thập và liên tục cập nhật gồm: các tri thức khoa học thường thức trong đời sống xã hội như chăm sóc sức khỏe, y tế, phòng chống bệnh dịch, trồng trọt, chăn nuôi, thủy lợi, công nghệ bảo quản, chế biến, công nghệ sạch, vệ sinh an toàn thực phẩm, khoa học đời sống....
Kế hoạch trong năm 2017, đưa vào sử dụng một số ứng dụng trong lĩnh vực luật, y tế, giáo dục, nông nghiệp và thử nghiệm mô hình tương tác cộng đồng ở một số địa phương. Năm 2018, tạo lập và phát triển nội dung đa dạng của hệ tri thức Việt số hóa, mở rộng xây dựng các ứng dụng trong tất cả các lĩnh vực trên quy mô toàn quốc. năm 2019, tiếp tục phát triển và thúc đẩy khai thác sâu hệ tri thức Việt số hóa để trở thành một hệ sinh thái số do người Việt làm chủ có năng lực tích hợp mọi tri thức, thông tin, dữ liệu công cộng, tài nguyên số của người Việt Nam và được sử dụng phổ biến trong xã hội.
Nguyễn Nhi