a. Tên luận văn: Thế giới nhân vật trong tiểu thuyết Dương Thụy
b. Họ và tên cá nhân thực hiện luận văn: Trần Minh Nguyệt
c. Tên đơn vị công tác: Trường THPT Nguyễn Trãi
d. Tên viện - trường thực hiện luận văn: Trường đại học Thủ Dầu Một
e. Mục tiêu nghiên cứu:
- Giúp người đọc có thể tiếp cận tương đối đầy đủ đường văn Dương Thụy và dấu ấn của cô trong nền văn xuôi Việt Nam đầu thế kỉ XXI. Và hơn hết là cách xây dựng nhân vật mang dấu ấn hiện đại trong sáng tác của nữ nhà văn này.
- Sau khi đề tài nghiên cứu hoàn thành, còn góp thêm một góc nhìn về thế giới nhân vật phong phú, đa dạng trong văn học đương đại và phần nào thấy được sự vận động tiếp biến của văn học Việt Nam với văn học thế giới trong thời đại toàn cầu.
e. Kết quả thực hiện (tóm tắt)
Dương Thụy là cây bút có sức sáng tạo dồi dào trong việc thể hiện những khát vọng của tuổi trẻ đó là mảng đề tài về du học sinh và những trải nghiệm đầy mới mẻ ở xứ sở xa xôi. Chính vì thế mà nhân vật cô xây dựng hầu hết là những người Việt trẻ, mang tư tưởng tiến bộ trong cách nghĩ và cách sống của thế hệ mình. Đi nhiều nơi trên thế giới, tinh thần rộng mở và khoáng đạt, thế nên trong tác phẩm của nhà văn trẻ này, con người với các quốc tịch khác nhau đều hiện ra trong tính cách sinh động, diện mạo gần gũi, có thể thấu hiểu nhau dù không cùng sắc tộc...
Và các sáng tác của Dương Thụy luôn hiện ra nhiều dạng nhân vật mới, với kiểu tâm trạng, tính cách chưa từng hiện diện trước đây như: Những người trẻ hiện đại dám sống và nghĩ theo cách riêng, dám chấp nhận áp lực cuộc sống và công việc, biết cách hóa giải thử thách để bước lên nấc thang thành đạt,… nhưng tận sâu trong tâm hồn họ, không thể phủ nhận được những xúc cảm yếu đuối, tự ti. Không những thế, nữ nhà văn họ Dương còn tạo nên một mảng màu khác biệt khi những trang viết của cô luôn dí dỏm, tươi vui, văn phong trong trẻo... Dẫu phong cách của cô không mang đặc điểm văn chương hậu hiện đại đậm đặc nhưng những gì cô thể hiện trên trang viết vẫn phảng phất dấu ấn hậu hiện đại của văn học Việt Nam trong thời kì đổi mới.
Từ thực tiễn, tác giả Trần Minh Nguyệt đã chọn đề tài “Thế giới nhân vật trong tiểu thuyết Dương Thụy” làm luận văn nghiên cứu thạc sỹ của mình, với mong muốn giúp người đọc tìm hiểu sâu hơn về thế giới nhân vật phong phú, đa dạng cũng như những cách thức xây dựng các nhân vật của nhà văn.
Mục tiêu nghiên cứu: Giúp người đọc tiếp cận tương đối đầy đủ đường văn Dương Thụy và dấu ấn của cô trong nền văn xuôi Việt Nam đầu thế kỷ XXI. Và hơn hết là cách xây dựng nhân vật mang dấu ấn hậu hiện đại trong sáng tác của nhà văn. Ngoài ra, khi đề tài nghiên cứu hoàn thành, còn góp thêm một góc nhìn về thế giới nhân vật phong phú, đa dạng trong văn học đương đại và phần nào thấy được sự vận động tiếp biến của văn học Việt Nam với văn học thế giới trong thời đại toàn cầu.
Bằng cách vận dụng các phương pháp luận nghiên cứu văn học như: Phân tích, tổng hợp, so sánh, tâm lý học, văn hóa học,… tác giả đã thực hiện nghiên cứu một số nội dung chính sau:
- Giới thuyết về nhân vật văn học và nhà văn Dương Thụy: Trong đó có sự đối sánh những nhân vật trong văn chương truyền thống với nhân vật trong cảm thức văn chương thời hậu hiện đại. Trong đó, nhà văn Dương Thụy là người mai mắn được tiếp nhận hai luồng tư tưởng Á - Âu, cô đã có cái nhìn tích cực để dung hòa sự khác biệt này. Bên cạnh đó, Những giới thuyết trên là nền tảng giúp người viết đi vào nghiên cứu thế giới nhân vật trong tiểu thuyết Dương Thụy tương đối đầy đủ và toàn diện. Từ đó, mang đến cho người đọc thêm một góc nhìn về vai trò, vị trí của nhà văn này trong đời sống văn học đương đại Việt Nam khoảng đầu thế kỉ XXI.
- Các kiểu nhân vật chủ yếu trong tiểu thuyết Dương Thụy: Với những trang viết sinh động tự nhiên như cuộc sống đời thường, những nhân vật của Dương Thụy hiện lên rất đa dạng và đầy sắc màu. Qua đó cho thấy, sự tinh tế, khéo léo của tác giả trong việc quan sát, nhìn nhận sự biến chuyển tư duy, nhận thức ở giới trẻ. Từ đó, khái quát hóa thành những kiểu nhân vật đặc trưng của một giai đoạn lịch sử nhất định.
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật trong tiểu thuyết Dương Thụy: Tác giả đã tạo nên những nhân vật bằng sự thấu cảm từ quá trình trải nghiệm của chính bản thân, kể chuyện về người nhưng cũng chính là chuyện của mình. Cho nên ta thấy, cô thường đứng ở ngôi thứ nhất, trực tiếp hòa trong diễn trình câu chuyện, nhờ đó nhân vật hiện lên vô cùng linh hoạt, sống động. Ngoài ra, tất cả các phƣơng diện nghệ thuật xây dựng nhân vật dường như đều được Dương Thụy sử dụng rất khéo léo, sáng tạo và hấp dẫn. Từ cách xây dựng ngoại hình, tính cách phù hợp với quan điểm thẩm mỹ của giới trẻ; đến việc miêu tả tâm lý vi tế của những người sống giữa không gian toàn cầu phải thay đổi và thích nghi với những giá trị mới; đến cách sử dụng ngôn ngữ đối thoại, độc thoại... đều đạt đến độ dày dặn, nhuần nhuyễn. Hơn nữa, đó còn là sự phối kết giữa biện pháp nghệ thuật truyền thống và cảm thức hậu hiện đại trong tâm thức của một cây bút trẻ trung, năng động, giàu tri thức văn hóa. Qua đó, nhất định người đọc sẽ nhận ra nhiều thông điệp về lẽ sống, về ước mơ,....; nhận ra mối hòa kết giữa Đông - Tây, kim - cổ…
Kết quả nghiên cứu luận văn, có ý nghĩa đóng góp thêm cái nhìn có tính rộng mở và sáng tạo của nhà văn Dương Thụy nói riêng và sự đổi mới của văn học đương đại Việt Nam nói chung.
g. Năm tốt nghiệp: 2019
(Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu luận văn tại Trung tâm Thông tin và Thống kê khoa học và công nghệ).