Thủ Dầu Một: Phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế
Thành phố Thủ Dầu Một là thành phố (đô thị loại II) trực thuộc tỉnh Bình Dương, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, có vị trí tương đối thuận lợi cho việc giao lưu với các huyện, thị trong tỉnh và cả nước qua quốc lộ 13, cách thành phố Hồ Chí Minh 30 km.
Trong những năm qua, nhằm triển khai các hoạt động phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, Phòng Kinh tế thành phố Thủ Dầu Một (Phòng Kinh tế) đã hướng dẫn cho các cơ quan, ban ngành, Ủy ban nhân dân 14 phường trên địa bàn triển khai sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân, vì vậy cán bộ đảng viên và nhân dân đã nhận thức đầy đủ về mục đích, vị trí, vai trò, ý nghĩa tầm quan trọng của phát triển khoa học công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Sau 5 năm tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 01/11/2012 của Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) và Chương trình hành động số 63-Ctr/TU ngày 7/6/2013 của Tỉnh ủy, nhìn chung các cấp ủy đảng, chính quyền, các phòng ban các ngành đoàn thể của các cơ quan, đơn vị được quán triệt đầy đủ nội dung, tinh thần của Nghị quyết, chuyển hóa nội dung Nghị quyết, Chương trình hành động thành những kế hoạch cụ thể: Thành ủy Thủ Dầu Một ban hành Kế hoạch số 48-KH/TU ngày 18/3/2013 về thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW và UBND thành phố xây dựng kế hoạch phát triển nông nghiệp đô thị giai đoạn 2014 - 2016 và định hướng đến năm 2020 trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, thiết thực và tổ chức thực hiện bước đầu có sự chuyển biến.
Lĩnh vực Khoa học công nghệ của thành phố Thủ Dầu Một còn khá mới nhưng được sự hỗ trợ, hướng dẫn từ Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bình Dương và chỉ đạo sâu sát của UBND thành phố, đến nay ngành Khoa học và công nghệ của thành phố đã dần đi vào ổn định và đúng quy trình theo Quyết định số 45/2009/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương. Bên cạnh đó còn những hạn chế, khó khăn từ nhiều nguyên nhân khách quan, nhưng cũng có nhiều bước tiến tích cực, đặc biệt trong lĩnh vực triển khai các dự án trên địa bàn, cụ thể ngày càng có nhiều dự án được phê duyệt theo định hướng Nghị quyết của Đảng bộ thành phố và xu hướng phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Thủ Dầu Một. Đúng theo quy trình thì có nhiều cá nhân, tổ chức đăng ký thực hiện đề tài, dự án trong nhiều lĩnh vực như Nông nghiệp, môi trường, giáo dục, sở hữu trí tuệ ….
Ảnh: Dự án xây dựng và phát triển mô hình trồng vườn rau gia đình
Hội đồng Khoa học và Công nghệ thành phố đã tham mưu UBND thành phố phê duyệt và thỏa thuận sở Khoa học và Công nghệ thực hiện 04 dự án. Kết quả, 02 dự án do thành phố Thủ Dầu Một thực hiện: Xây dựng mô hình rau sạch thương phẩm bằng phương pháp thủy canh hồi lưu (đã nghiệm thu đạt loại khá) và dự án Xây dựng mô hình lò đốt rác y tế không khói công suất 30kg/h (đã nghiệm thu không đạt yêu cầu); 02 dự án chuyển sang dự án cấp tỉnh thực hiện: Dự án Nghiên cứu Hệ thống tích hợp thông tin phục vụ quản lý đô thị tại thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương (đã nghiệm thu đạt loại khá) và dự án Xây dựng và phát triển mô hình trồng vườn rau gia đình (đã nghiệm thu đạt loại khá).
Thực hiện các mô hình trình diễn ứng dụng như nuôi cá dĩa Albino sinh sản, trồng hoa lan, cây cảnh,… Thực hiện điều chuyển tài sản thuộc dự án khoa học và công nghệ kết thúc đối với dự án “Nhân rộng mô hình điểm truy cập thông tin khoa học và công nghệ phục vụ phát triển kinh tế xã hội nông thôn tại một số phường trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một.
Hàng năm chủ động phối hợp các ngành chức năng tiến hành kiểm định cân cho các tiểu thương kinh doanh tại 12 chợ; thực hiện kiểm tra phương tiện đo tại các cơ sở, doanh nghiệp kinh doanh vàng, nón bảo hiểm trên địa bàn.
Tham mưu thực hiện công tác khoa học công nghệ trên địa bàn. Như việc tập huấn các quy định của pháp luật về kinh doanh vàng, xăng dầu, khí đốt hóa lỏng, nón bảo hiểm, việc kiểm định các phương tiện đo, … về sở hữu trí tuệ. Qua các đợt tập huấn giúp các tổ chức, cá nhân được phổ biến những quy định pháp luật trong lĩnh vực KH&CN và cập nhật được những thông tin tiến bộ KHKT, thông tin cần thiết khác phục vụ cho hoạt động sản xuất và kinh doanh tại cơ sở.
Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động khoa học và công nghệ của thành phố còn gặp phải một số khó khăn như: Chưa tạo được phong trào rộng khắp về ứng dụng khoa học và công nghệ vào sản xuất, đời sống. Công tác xã hội hóa hoạt động khoa học và công nghệ còn thực hiện chậm, phong trào sáng kiến, lao động sáng tạo chưa được mạnh mẽ. Thị trường hoạt động khoa học và công nghệ tuy có phát triển, nhưng vẫn còn chậm, quy mô nhỏ. Sở hữu công nghiệp, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật chưa được các ngành, các cấp, các doanh nghiệp quan tâm đúng mức, chất lượng sản phẩm hàng hóa chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường.
Việc thực hiện các dự án còn ít và tiến độ còn chậm hơn so với kế hoạch. Mặc dù phòng Kinh tế đã có các văn bản kêu gọi các ngành chức năng đặt hàng cũng như đăng ký đề xuất thực hiện theo định hướng của Tỉnh và Thành phố đã ban hành theo quy hoạch phát triển kinh tế xã hội đã được phê duyệt, tuy nhiên không có đơn vị nào đề xuất cũng như đặt hàng. Việc thực hiện các dự án còn chậm hơn so tiến độ ký kết trong hợp đồng, do chủ nhiệm dự án và đơn vị chủ trì chuyển giao công nghệ thực hiện chậm.
Trong thời gian tới, thành phố Thủ Dầu Một sẽ áp dụng các giải pháp đổi mới công nghệ và thiết bị, nâng cao chất lượng các sản phẩm; từng bước nâng cao trình độ công nghệ trong các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế hoạt động trên địa bàn thành phố để không bị tụt hậu so với sự phát triển khoa học công nghệ hiện nay.
Phát triển đa dạng hóa quy trình nhân rộng những mô hình ứng dụng công nghệ mới, các quy trình ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, các kiểu mẫu về sản xuất các loại cây trồng, vật nuôi (phù hợp nông nghiệp đô thị) có năng suất, chất lượng cao, giảm chi phí sản xuất, thân thiện với môi trường, đảm bảo các tiêu chuẩn về an toàn sinh học, phù hợp với yêu cầu phát triển tại địa phương. Áp dụng công nghệ bảo quản rau tươi, chú trọng mô hình chế biến quy mô hộ gia đình, cụm hộ nông dân.
Thực hiện đấu nối xử lý nước thải tập trung trên toàn địa bàn thành phố; thúc đẩy, đánh giá việc đổi mới công nghệ mới theo hướng mới và hiện đại; ngăn chặn hiệu quả những đề xuất, công nghệ lạc hậu, ảnh hưởng xấu trực tiếp đến sức khỏe con người, môi trường, tài nguyên, kinh tế - xã hội và an ninh quốc phòng.
Tăng cường công tác vận động tham gia thực hiện, định hướng đặt hàng đề tài, dự án khoa học công nghệ với các trường đại học, viện nghiên cứu… sao cho kết quả nghiên cứu cuối cùng thiết thực phục vụ cho sản xuất, đời sống và quản lý; thực hiện bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống sơn mài Tương Bình Hiệp ngày càng phát triển.
Tuyết Thanh
Phòng Kinh tế thành phố Thủ Dầu Một