Trang trại thông minh
Những năm gần đây, thuật ngữ nông nghiệp 4.0 hay còn gọi là nông nghiệp thông minh đã không còn xa lạ với những nông dân khởi nghiệp. Ưu điểm của nông nghiệp 4.0 là tạo ra các nông sản chất lượng, năng suất cao ngay cả trong những điều kiện bất lợi
Ngoài ra, áp dụng nông nghiệp 4.0 còn thay đổi phương thức canh tác truyền thống lạc hậu, cải thiện điều kiện làm việc của nông dân. Với giải pháp quản lý nông nghiệp thông minh, nông dân có thể sử dụng smartphone, máy tính bảng… đã cài đặt ứng dụng để theo dõi, kiểm soát, điều khiển từ xa các loại cây trồng, vật nuôi. Toàn bộ quy trình sản xuất từ khâu xuống giống, chăm sóc, tưới tiêu... cho tới lúc thu hoạch đều được giám sát và điều khiển một cách tự động.
Kỹ sư Lê Văn Dễ hướng dẫn nhân viên thu hái và đóng gói sản phẩm rau sạch
Nông dân điều khiển tưới phân bón bằng điện thoại
Trang trại VH farm do 2 nông dân trẻ Lê Văn Dễ và Nguyễn Văn Trí khởi nghiệp năm 2017, nằm trên địa bàn xã Xuân Thới Thượng, Hóc Môn, thành phố Hồ Chí Minh. Trang trại này sản xuất rau sạch bằng phương pháp thủy canh trên một hệ thống nhà vườn rộng khoảng hơn 4 ngàn m2. Toàn bộ hệ thống nhà vườn đều được kết nối bằng các giải pháp nông nghiệp thông minh, ứng dụng IoT ( internet of thing – vạn vật hấp dẫn) trong nhiều khâu của quy trình trồng trọt; bảo đảm yêu cầu kỹ thuật cho trang trại như quạt gió, bơm tưới, châm dinh dưỡng, điều chỉnh độ ẩm, ánh sáng, nhiệt độ, hệ thống camera giám sát 24/24, để ghi lại hình ảnh cây trồng, giám sát quy trình chăm sóc, phát triển của cây. Trong trại rau này gắn các cảm biến dùng để đo lường các chỉ số nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm môi trường…; và có khả năng tự điều chỉnh theo điều kiện môi trường hoặc dễ dàng điều khiển từ xa qua app trên điện thoại thông minh.
Một trại rau lớn như thế này nhưng ngày bình thường thì chỉ cần 2 nhân công làm nhiệm vụ chăm sóc, quản lý và thu hái. Chỉ những lúc vào giai đoạn thu hoạch chính vụ mới cần thêm 1 nhân công chịu trách nhiệm đóng gói sản phẩm và giao hàng. Kỹ sư Lê Văn Dễ - xuất thân từ dân IT cho biết: Việc ứng dụng giải pháp IoT vào qui trình sản xuất rau mang lại rất nhiều lợi ích. Đầu tiên là kiểm soát được khâu đầu vào như lượng phân bón, nước tưới hàng ngày. Tiếp đến, phải kể đến việc kiểm soát được các thông số về độ ẩm, nhiệt độ, ánh sáng…Từ đó, đánh giá được quá trình sản xuất nên mang lại hiệu quả về kinh tế. Cụ thể, phân bón giảm được 35 – 40% lượng phân bón/vụ, điện năng tiêu thị trong việc tưới tiêu giảm được 10 – 15%. Bởi nếu bình thường không có dữ liệu, nhân công sẽ phải tưới theo giờ, mà không biết lúc nào nên tưới, lúc nào không nên tưới. Khi đưa giải pháp IoT vào, việc tưới sẽ theo chế độ dữ liệu. Khi dữ liệu báo cây cần nước thì hệ thống tưới sẽ khởi động để tưới cho cây và tự động cắt khi cây đủ nước.
Hiện nay, bình quân mỗi ngày VH farm cung cấp ra thị trường khoảng 80kg rau sạch, với giá cung cấp rất ổn định, cao gấp 3 lần giá so với rau thường. Ứng dụng giải quản lý trang trại thông minh giúp hỗ trợ rất nhiều trong việc chăm sóc, quản lý vườn cây. Đồng thời giúp giải quyết vấn đề nhân công. Từ đó, giải quyết bài toán về giá thành sản xuất thấp, lợi nhuận cao, thị trường ổn định nhờ chất lượng sản phẩm ổn định. Chủ trại có thể theo dõi từ xa qua ứng dụng di động hay máy tính, smartphone.
Giải pháp công nghệ mà VH farm đang ứng dụng do một đơn vị khởi nghiệp lắp đặt. Giải pháp ứng dụng công nghệ wifi và 3G để phát ra tín hiệu về trung tâm, để kiểm soát các cảm biến. Phần mềm và thiết bị lắp đặt đều Made in Việt Nam nên có giá thành rẻ so với giải pháp tương tự trên thị trường. Với diện tích hơn 4 ngàn m2, VH farm trang bị 2 bộ thiết bị gồm các cảm biến, bộ vi xử lý trung tâm, các thiết bị đầu ra, camera hết 10 triệu đồng. Ưu điểm của giải pháp là tích hợp cùng lúc nhiều ứng dụng. Ngoài quản lý, kiểm soát lượng phân bón, thuốc BVTV, nước tưới, nhiệt độ môi trường, ánh sáng; giải pháp còn ứng dụng các thiết bị an ninh để theo dõi người ra vào, kiểm soát sự cố. Ví dụ, trong trường hợp mất điện, các cảm biến sẽ gửi tin nhắn fixback (báo lỗi) về điện thoại để chủ nhân biết thời gian cúp điện và biểu đồ sẽ bị ngắt tại thời điểm đó. Đồng thời hệ thống sẽ kích hoạt điện dự phòng từ bộ lưu điện pin năng lượng mặt trời. So với các giải pháp tương tự trên thị trường, phần mềm ứng dụng trên smartphone có giao diện thân thiện, dễ thao tác, sử dụng hệ điều hành Anroid và Ios. Chữ to, giao diện đơn giản, rất phù hợp với những đối tượng nông dân lớn tuổi. Ngoài quản lý bằng điện thoại, tất cả những vấn đề kiểm soát tại trại đều sẽ được xuất ra máy tính qua phần mềm Excel. Đây cũng là ưu điểm của giải pháp trong việc giúp trang trại lưu giữ thông tin, nhằm cung cấp cho đối tác 1 cách minh bạch về qui trình sản xuất nông sản.
Hiện nay, thị trường Việt Nam có rất nhiều đơn vị cung cấp các giải pháp quản lý nông nghiệp thông minh. Với giải pháp này, người trồng không cần phải bỏ nhiều thời gian chăm sóc, nhưng vẫn có thể nhận biết cây trồng cần những yếu tố gì để phát triển tốt. Mọi hoạt động trong vườn rau, đều được thông báo đầy đủ qua ứng dụng quản lý nông nghiệp thông minh trên điện thoại di dộng. Ví dụ, nếu thời tiết nắng nóng, nhiệt độ trong vườn tăng; ứng dụng sẽ tự động mở quạt hoặc bật máy phun sương…; ứng dụng cũng tưới nước đúng theo giờ cài đặt. Ngoài ra, nhờ có các cảm biến, ứng dụng cũng có thể tăng/giảm lượng nước tưới phù hợp với mức độ sinh trưởng của cây trồng. Nếu có vấn đề xảy ra bất lợi với cây trồng như: có người lạ, cây thiếu nước, thiếu dinh dưỡng thì ứng dụng sẽ cảnh báo qua tin nhắn, chuông báo động trên app của smartphone. Người trồng sẽ kịp thời có giải pháp khắc phục.
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang tác động đến nhiều lĩnh vực, trong đó có nông nghiệp. Ứng dụng công nghệ 4.0, không chỉ giúp tăng năng suất, giải phóng sức lao động mà còn giảm tiêu hao năng lượng, nguyên liệu, giảm tác hại cho môi trường, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ. Với hệ thống quản lý thông minh, qui trình sản xuất từ khâu xuống giống, chăm sóc, tưới tiêu... cho tới lúc thu hoạch đều sẽ được giám sát một cách tự động. Như vậy, sẽ không có tình trạng tưới nhiều, bón thừa mà sẽ tưới và bón phân theo nhu cầu hợp lý. Ngoài ra, hệ thống nhà màng cũng hạn chế đến không dùng thuốc BVTV cho cây trồng.
Thu Huyền BTV