45 Năm Tiêu Chuẩn - Đo Lường - Chất Lượng Hành Trình Phát Triển Cùng Bình Dương
Lãnh đạo Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (TCĐLCL) qua các thời kỳ
Ngay từ những ngày đầu mới thành lập Ban Khoa học Kỹ thuật (KHKT) Sông Bé cho đến nay, hoạt động tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng (TCĐLCL) luôn có những nỗ lực và không ngừng phát triển, đáp ứng tốt nhu cầu phát triển toàn diện của tỉnh nhà.
Năm 1980, Ban Khoa học Kỹ thuật Sông Bé ra đời, trong những năm đầu thành lập, một trong những hoạt động chủ yếu của Ban là hoạt động TCĐLCL thực hiện chức năng quản lý nhà nước về TCĐLCL hàng hóa với mục tiêu là bảo vệ an toàn, sức khỏe, quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng. Đến năm 1988, Chi cục TCĐLCL Sông Bé được thành lập theo Quyết định số 42/QĐ-UB, ngày 25/7/1988 của UBND tỉnh Sông Bé, thuộc Ban KHKT tỉnh. Năm 1992, được sự quan tâm của các cấp Lãnh đạo tỉnh và Sở KHCNMT, Chi cục đã sửa chữa và nâng cấp thành khu kiểm nghiệm-kiểm định gồm: phòng lý, hóa; phòng vi sinh và phòng kiểm nghiệm vật liệu xây dựng được trang bị các thiết bị kỹ thuật chuyên dụng, hóa chất đáp ứng nhu cầu kiểm định - kiểm nghiệm trên địa bàn tỉnh. Từ đó hoạt động của Chi cục dần đi vào ổn định và ngày một phát triển về cả số lượng và qui mô hoạt động.
Khi chia tách tỉnh Sông Bé thành tỉnh Bình Dương và tỉnh Bình Phước, năm 1997 Chi cục TCĐLCL Sông Bé được tách thành Chi cục TCĐLCL Bình Dương và Chi cục TCĐLCL Bình Phước. Năm 2001, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 110/2001/QĐ-UB, ngày 20/7/2001 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn tổ chức và hoạt động của Chi cục TCĐLCL, giúp Sở KHCN&MT thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh vực tiêu chuẩn hóa chất lượng hàng hóa và quản lý đo lường ở địa phương; kỹ thuật về đo lường chất lượng. Chi cục đã mở rộng hoạt động dịch vụ về TCĐLCL, đào tạo đội ngũ CBCC để đảm nhiệm những công việc mới như tư vấn ISO, đào tạo về năng suất, chất lượng, xây dựng tiêu chuẩn cơ sở cho doanh nghiệp, lập barem bồn nhiên liệu, đo điện trở tiếp đất,…
Khi Bình Dương bắt đầu mở cửa và thu hút đầu tư nước ngoài mạnh mẽ, yêu cầu về TCĐLCL càng trở nên cấp thiết. Đây là giai đoạn mà ngành TCĐLCL Bình Dương có những bước đột phá đáng kể. Hàng loạt các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) được áp dụng rộng rãi, các hoạt động kiểm tra chất lượng sản phẩm, hàng hóa lưu thông trên thị trường được tăng cường. Đặc biệt, sự ra đời của các hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9000 đã mở ra một kỷ nguyên mới, giúp các doanh nghiệp nâng cao năng lực quản lý, cải thiện chất lượng sản phẩm và tăng cường khả năng hội nhập.
Giai đoạn này cũng đánh dấu sự phát triển của công tác đo lường và hiệu chuẩn. Các phương tiện đo lường được kiểm định, hiệu chuẩn định kỳ, đảm bảo độ chính xác, phục vụ hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh và giao dịch thương mại. Đội ngũ cán bộ công chức cũng được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc.
Ngày 12/3/2024, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 04/2024/QĐ-UBND quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng tỉnh Bình Dương, trong đó giao tổng số biên chế là 08 người và 01 hợp đồng lao động.
Trong thời gian qua, Chi cục luôn không ngừng học tập, nâng cao kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ, kết hợp với sự hỗ trợ từ phía Ủy ban TCĐLCL QG và sự chỉ đạo sâu sát, kịp thời của Ban lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ, Chi cục đã kịp thời, mạnh dạn tham mưu các chính sách, chế độ hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh hiện nay, đặc biệt là Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Đề án “Tăng cường, đổi mới hoạt động đo lường hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”; Đề án “Triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc” trên địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn 2020-2025 và định hướng đến năm 2030; Kế hoạch tổng thể nâng cao năng suất dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021- 2030; Quyết định số 19/2014/QĐ-TTg ngày 05/3/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2008 (sau đây viết tắt là HTQLCL) vào hoạt động của các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống hành chính nhà nước.
Đặc biệt, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1169/QĐ-UBND, ngày 28/4/2025 ban hành Kế hoạch triển khai Quyết định số 1703/QĐ-TTg, ngày 31/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 191-KH/TU, ngày 25/12/2024 của Tỉnh ủy thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW, ngày 30/7/2024 về đẩy mạnh công tác tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng quốc gia đến năm 2030 và những năm tiếp theo. Các nhiệm vụ chủ yếu tập trung giải quyết đồng bộ các khâu sản xuất theo chuỗi giá trị để phát triển và nâng cao giá trị, nâng cao sức cạnh tranh của các sản phẩm trọng điểm, chủ lực, có lợi thế của địa phương, hỗ trợ phát triển các sản phẩm OCOP. Hầu hết các nhiệm vụ đề ra đều nhằm mục đích giải quyết nhu cầu thực tiễn của địa phương, vì thế thành tựu đạt được gắn sát với thực tiễn, có khả năng ứng dụng và nhân rộng cao, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực canh tranh và hội nhập quốc tế, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Hình ảnh Chi cục tổ chức đào tạo, tập huấn cho doanh nghiệp về đo lường.
Ngoài ra, hoạt động giải thưởng chất lượng quốc gia tại địa phương cũng đã thu hút được sự quan tâm đặc biệt và tạo được uy tín đối với các doanh nghiệp, cơ quan quản lý cũng như người tiêu dùng trong xã hội, tôn vinh xứng đáng những doanh nghiệp đạt thành tích xuất sắc trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, năng lực cạnh tranh và hiệu quả hoạt động, hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới, góp phần không nhỏ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh nâng cao thương hiệu và đã tạo được nhiều thành tựu đáng kể. Từ năm 1996 đến nay, trên địa bàn tỉnh Bình Dương đã có 55 doanh nghiệp đạt Giải thưởng chất lượng quốc gia trên tổng số 2140 doanh nghiệp trên toàn quốc đạt Giải thưởng chất lượng quốc gia, trong đó có một số doanh nghiệp điển hình như: Công Ty TNHH Minh Long I; Công ty Cổ Phần Tôn Đông Á; Công ty TNHH Esquel Việt Nam; Công ty TNHH Wipro Consumer Care Việt Nam, Công ty TNHH MTV Cao Su Dầu Tiếng, Công ty CP Nhựa Thiếu Niên Tiền Phong Phía Nam.
Hình ảnh một số Doanh nghiệp nhận giải thưởng chất lượng quốc gia
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu luôn là ưu tiên hàng đầu của các địa phương. Tại Bình Dương, một tỉnh công nghiệp năng động và là điểm đến của nhiều nhà đầu tư, việc triển khai Cơ chế Một cửa Quốc gia không chỉ là một yêu cầu tất yếu mà còn mang lại những lợi ích vượt trội, đóng góp vào sự phát triển bền vững của tỉnh.
Từ tháng 12/2017, thực hiện chỉ đạo của Bộ Khoa học và Công nghệ về triển khai tiếp nhận hồ sơ đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng đối với sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 nhập khẩu trực tuyến tại Cổng Thông tin một cửa Quốc gia, Chi cục đã triển khai tiếp nhận hồ sơ trực tuyến tại Cổng Thông tin một cửa Quốc gia và ban hành văn bản đôn đốc, tổ chức các hội nghị hướng dẫn cho các tổ chức, cá nhân thực hiện đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng đối với sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 nhập khẩu trực tuyến. Từ năm 2020 đến nay, Chi cục đã tiếp nhận xử lý hàng năm khoảng 1.500 hồ sơ, 100% hồ sơ được nộp trực tuyến tại Cổng Thông tin một cửa Quốc gia.
Việc triển khai Cơ chế Một cửa Quốc gia mang lại rất nhiều thuận lợi. Một trong những lợi ích rõ rệt nhất là giảm thiểu đáng kể thời gian và chi phí cho các doanh nghiệp nhập khẩu.
Trước đây, thay vì phải nộp hồ sơ tại nhiều cơ quan khác nhau gây mất thời gian và phát sinh nhiều chi phí không đáng có. Hiện nay, khi nộp hồ sơ tại Cổng Thông tin một cửa Quốc gia, tất cả các giao dịch được thực hiện trực tuyến giúp doanh nghiệp tiết kiệm được thời gian và chi phí đi lại khi thực hiện thủ tục hành chính, góp phần cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
Chi cục có đơn vị sự nghiệp công lập là Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng được thành lập từ những năm 2010, với chức năng giúp Chi cục trưởng Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thực hiện các hoạt động sự nghiệp và dịch vụ kỹ thuật về tiêu chuẩn, đo lường, năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, mã số, mã vạch, truy xuất nguồn gốc, giải thưởng Chất lượng Quốc gia, hàng rào kỹ thuật trong thương mại phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước và nhu cầu của tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật. Trung tâm được chỉ định tổ chức kiểm định 35 loại phương tiện đo và 6 chuẩn đo lường. Trong đó có lĩnh vực đi đầu trên cả nước (là đơn vị đầu tiên trong cả nước hiệu chuẩn được quả cân chuẩn 500kg cấp chính xác F2).
Hình ảnh về hoạt động của Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng
45 năm là một chặng đường dài với biết bao nỗ lực và cống hiến. Ngành TCĐLCL Bình Dương đã chứng minh được vai trò không thể thiếu trong quá trình phát triển của tỉnh. Với tầm nhìn chiến lược và sự quyết tâm, tin tưởng rằng hoạt động TCĐLCL sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành công hơn nữa, góp phần xây dựng Bình Dương trở thành một trung tâm công nghiệp, dịch vụ chất lượng cao của cả nước và khu vực.
Thanh Tuyền