Tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư, phát triển khoa học công nghệ
Phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN) được coi là một trong những yếu tố quan trọng để doanh nghiệp phát triển và nâng cao năng suất. Trong thời gian qua nhiều chính sách hỗ trợ phát triển KH&CN của doanh nghiệp có hiệu lực, tuy nhiên việc triển khai còn nhiều vướng mắc, doanh nghiệp khó tiếp cận với các nguồn hỗ trợ. Sở KH&CN cũng đã phối hợp với các ngành chức năng tiếp thu ý kiến, kiến nghị của các doanh nghiệp để đưa ra biện pháp giải quyết hiệu quả, hài hòa lợi ích của doanh nghiệp.
“Tháo gở” từ chính sách
Tính đến nay, trên cơ sở Nghị quyết 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI về phát triển KHCN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, đã có nhiều chính sách, cơ chế mới được Chính phủ cũng như các Bộ, ngành, địa phương đã ban hành. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ cũng đã cho phép triển khai các gói hỗ trợ trực tiếp tại Quyết định số 592/QĐ-TTg về Chương trình hỗ trợ phát triển doanh nghiệp KH&CN, tổ chức KHCN công lập thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm, Quyết định số 2075/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình phát triển thị trường KH&CN đến 2020…
Đối với tỉnh Bình Dương, trong thời gian qua tỉnh cũng đã ban hành nhiều chính sách nhằm phát triển KHCN như Quyết định số 2177/QĐ-UBND về quy định mức xây dựng, phân bổ dự toán và quyết toán kinh phí đối với nhiệm vụ KH&CN có sử dụng nguồn ngân sách trên địa bàn tỉnh; Quyết định số 04/2016/QĐ-UBND về chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị - nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tỉnh giai đoạn 2016 - 2020; thành lập Quỹ phát triển KH&CN tỉnh…
Tuy nhiên, theo các doanh nghiệp thì mặc dù đã có nhiều chính sách ưu đãi nhưng việc tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi và các nguồn hỗ trợ còn nhiều vướng mắc, bất cập. Bà Hứa Thị Huần, Giám đốc công ty TNHH Kỹ nghệ nhiệt và Môi trường Caxe (thị xã Dĩ An) cho biết, qua các phương tiện truyền thông thì biết có các chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp đầu tư KH&CN nhưng thủ tục còn nhiêu khê, rườm rà. Là một doanh nghiệp vừa và nhỏ nhưng công ty đã 2 lần không hoàn thành đủ thủ tục để vay vốn từ Quỹ phát triển KH&CN tỉnh.
Bên cạnh đó, việc thành lập và sử dụng Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp cũng còn nhiều vướng mắc. Các doanh nghiệp cho rằng, việc khó khăn khi trích lập, sử dụng Quỹ vì còn quá nhiều điều khoản ràng buộc với các thông tư, văn bản hướng dẫn dẫn đến sự chồng chéo, không rõ ràng và chưa sát với thực tế. Bên cạnh đó, quy định doanh nghiệp được khuyến khích trích 10% từ thu nhập trước thuế để lập Quỹ, nhưng khi muốn sử dụng Quỹ thì phải làm hồ sơ, lập hội đồng, thẩm định đánh giá tính khả thi của đề tài từ khâu đầu đến khâu cuối…
Ông Nguyễn Quốc Cường, Giám đốc Sở KH&CN cho biết, Quỹ phát triển KH&CN của tỉnh được thành lập nhằm tạo nguồn vốn cho các tổ chức, cá nhân hoạt động KH&CN trên địa bàn tỉnh để thúc đẩy ứng dụng, đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực công nghệ. Việc giải ngân nguồn vốn đòi hỏi tổ chức, cá nhân có đề án cụ thể, có tính khả thi cao, sau khi tiếp nhận, thẩm định hồ sơ sẽ thông qua Hội đồng khoa học để đánh giá để Quỹ có cơ sở để ký hợp đồng và tiến hành giải ngân vốn.
Về vấn đề Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp, ông Võ Long Hải, Trưởng phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thế Cục Thuế tỉnh cũng cho biết, đối với các vấn đề liên quan về thuế khi thành lập và chi Quỹ, cũng như mức tính thuế khi Quỹ chưa được sử dụng hết đã có quy định. Tuy nhiên, Cục Thuế tỉnh sẽ có hướng dẫn, giải thích cụ thể cho doanh nghiệp và có phương án giải quyết phù hợp nhằm đảo bảo hài hoà giữa lợi ích của doanh nghiệp cũng như thực hiện tốt nghĩa vụ thuế cho Nhà nước.
Đẩy mạnh chuyển giao công nghệ
Vấn đề chuyển giao công nghệ tại các doanh nghiệp trong nước nói chung và Bình Dương nói riêng đang gặp nhiều trở ngại. Ngoài việc, các doanh nghiệp vẫn chưa có thói quen cũng như chưa đánh giá đầy đủ vai trò của đầu tư phát triển công nghệ trong chiến lược phát triển bền vững, lâu dài thì vấn đề thiếu vốn, thủ tục hành chính phức tạp cũng là trở ngại để doanh nghiệp thực hiện chuyển giao công nghệ.
Ông Lý Ngọc Minh, Tổng Giám đốc công ty TNHH Minh Long I chia sẻ, để nâng cao hiệu quả trong sản xuất, Minh Long I đã “tự thân” đầu tư hàng triệu đôla Mỹ để nhập những hệ thống máy móc sản xuất hiện đại từ các nước có nền khoa học tiên tiến như Đức, Pháp, Nhật, Ý... “Bên cạnh đó, việc công nhận kết quả nghiên cứu còn bị giới hạn bởi những quy định của pháp luật, như việc giới hạn về ngành nghề hoặc sản phẩm tạo ra từ ngành nghề đó ở lĩnh vực công nghệ cao là chưa hợp lý. Như Quyết định số 66/2014/QĐ-TTg, lại thay đổi danh mục công nghệ cao được ưu tiên phát triển lại không có công nghệ sản xuất sứ dân dụng cao cấp. Do đó, Minh Long gặp nhiều khó khăn trong việc đầu tư, cải tiến máy móc để nâng cao chất lượng sản phẩm, vì không phải doanh nghiệp nào cũng đủ nguồn lực để đầu tư cho KH&CN", ông Minh nói thêm.
Trao đổi tại Hội thảo “Đầu tư cho nghiên cứu - phát triển (R&D) và đổi mới công nghệ: Chìa khóa cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp” do Sở KH&CN phối hợp với Văn phòng các Chương trình KH&CN Quốc gia (Bộ KH&CN), Văn phòng Thành phố Thông minh Bình Dương và Cục Thuế tỉnh tổ chức vừa qua, các doanh nghiệp cũng đặt vấn đề, một số công nghệ của các nước tiên tiến, đã có đủ các kiểm chứng, cũng như chứng nhận quốc tế, doanh nghiệp muốn đưa công nghệ đó về ứng dụng trong sản xuất tại doanh nghiệp nhưng không có vốn thì tỉnh sẽ hỗ trợ doanh nghiệp như thế nào.?...
Về vấn đề này, ông Lê Tấn Cường, Phó Giám đốc Sở KH&CN cho biết, Quỹ phát triển KH&CN của tỉnh sẽ cho vay vốn đối với các dự án đổi mới công nghệ nhằm tạo ra các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng và sức cạnh tranh cao. Do đó, doanh nghiệp phải xác định dự án đổi mới công nghệ hay nâng cao năng lực KH&CN, để Hội đồng khoa học và Ban lãnh đạo Quỹ phê duyệt cho vay vốn hay hỗ trợ một phần vốn để tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai ứng dụng kết quả nghiên cứu KH&CN vào sản xuất, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Ông Nguyễn Sỹ Đăng, Phó Giám đốc Văn phòng các Chương trình KH&CN Quốc gia cho biết, với quan điểm lấy doanh nghiệp làm trung tâm để đổi mới và ứng dụng KH&CN, tập trung các nguồn lực đầu tư có trọng tâm, phát triển các sản phẩm hàng hóa thương hiệu Việt Nam có khả năng cạnh tranh cao. Văn phòng các Chương trình KHCN Quốc gia (Bộ KH&CN) đã xây dựng các chương trình KH&CN Quốc gia cho các tổ chức KH&CN, các doanh nghiệp có năng lực thực hiện nhiệm vụ KH&CN, các cá nhân hoạt động KH&CN tham gia chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2020, chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2020, chương trình đổi mới công nghệ quốc gia đến năm 2020… với mức hỗ trợ kinh phí từ 30%, 50% và 100% tuỳ theo đề tài, dự án và hỗ trợ hoạt động thương mại hóa sản phẩm, phát triển thị trường…
|
Thiên Bình