Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương: Tổng kết 05 năm hoạt động (2020-2025)
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng và cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trở thành những yếu tố then chốt thúc đẩy sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia, mỗi địa phương.
Nhận thức rõ tầm quan trọng này, tỉnh Bình Dương đã chủ động xây dựng và triển khai nhiều chính sách, chương trình nhằm phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST) tại địa phương. Một trong những hạt nhân quan trọng, đóng vai trò cốt lõi trong tiến trình này chính là Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương (sau đây gọi tắt là Trung tâm hoặc BIIC).
Được thành lập theo Đề án do Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) chủ trì xây dựng, triển khai theo Quyết định số 708/QĐ-UBND ngày 19/3/2017 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc phê duyệt Đề án “Thành lập Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương”, BIIC đã nhanh chóng đi vào hoạt động, khẳng định vai trò là đầu mối hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST tại địa phương, đồng thời là cầu nối quan trọng trong việc kết nối các nguồn lực trong và ngoài tỉnh, thực thi các chính sách phát triển thành phố thông minh Bình Dương.
I. Tổng quan về Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương (BIIC)
1. Cơ sở pháp lý và mục tiêu thành lập
Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương là một đơn vị công lập được thành lập trên cơ sở Đề án được phê duyệt bởi Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương nhằm tạo ra một đầu mối chuyên trách, có đủ năng lực và nguồn lực để thúc đẩy các hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, và góp phần xây dựng thành phố thông minh Bình Dương.
Mục tiêu chính của Trung tâm khi được thành lập bao gồm:
- Hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại địa phương: Trung tâm đóng vai trò là "mái nhà chung" cho các cá nhân, nhóm, và doanh nghiệp khởi nghiệp, cung cấp môi trường thuận lợi để ươm tạo, phát triển ý tưởng và dự án.
- Kết nối các nguồn lực trong và ngoài tỉnh: để tối ưu hóa hiệu quả hoạt động, Trung tâm chủ động kết nối các sở, ban, ngành, các trường đại học, cao đẳng, các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, các nhà đầu tư, quỹ đầu tư, mạng lưới tư vấn, cố vấn trong và ngoài tỉnh, thậm chí mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế.
- Thực thi các chính sách phát triển thành phố thông minh Bình Dương: Trung tâm là cầu nối giữa các sáng kiến cộng đồng với các mục tiêu phát triển thành phố thông minh, tổ chức các sự kiện, cuộc thi ý tưởng nhằm giải quyết các vấn đề xã hội và cải thiện chất lượng cuộc sống đô thị.
2. Cơ sở vật chất và không gian chức năng
Trung tâm chính thức đi vào hoạt động từ ngày 02/02/2020, đặt tại địa chỉ số 28, Huỳnh Văn Nghệ, phường Phú Lợi, Thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Với vị trí thuận lợi tại trung tâm thành phố, Trung tâm được thiết kế như một không gian mở, phục vụ tất cả cá nhân, cộng đồng, người dân và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Dương.
Trung tâm được đầu tư cơ sở vật chất hiện đại với nhiều không gian chức năng đa dạng, đáp ứng nhu cầu làm việc, học tập, nghiên cứu và giao lưu của cộng đồng khởi nghiệp:
- Không gian làm việc chung (Co-working space): Được thiết kế mở, sáng tạo, và hiện đại, không gian này cung cấp môi trường làm việc lý tưởng cho các cá nhân và nhóm khởi nghiệp, kèm theo các tiện ích như wifi tốc độ cao, nước uống.
- Các phòng họp, phòng làm việc nhóm, phòng thư giãn, phòng họp trực tuyến: Đáp ứng nhu cầu đa dạng từ họp mặt, thảo luận nhóm, đến các cuộc họp trực tuyến, đảm bảo tính riêng tư và hiệu quả cho các dự án. Đặc biệt, các không gian làm việc nhóm rộng khoảng 20m2, phù hợp cho những trao đổi chuyên sâu trong quá trình phát triển dự án.
- Không gian giáo dục STEM/STEAM và không gian đào tạo, tổ chức sự kiện: Là nơi tổ chức các chương trình đào tạo, tập huấn về khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học, cũng như các sự kiện kết nối cộng đồng khởi nghiệp.
- Phòng thí nghiệm chế tạo FabLab: Đây là một trong những điểm nổi bật của Trung tâm, được trang bị nhiều loại thiết bị hiện đại phục vụ các lĩnh vực điện tử, cơ khí, và thiết kế như máy khắc laser mini, máy cắt decal, máy in 3D, máy CNC mini, kính hiển vi, máy hàn điện tử, máy cưa bào liên hợp 5 chức năng. FabLab giúp các doanh nghiệp và nhóm dự án khởi nghiệp có thể thiết kế, sáng tạo, thử nghiệm các sản phẩm mẫu một cách nhanh chóng, biến ý tưởng thành sản phẩm thực tế.
Trung tâm hoạt động từ 8h00 đến 22h00 các ngày trong tuần, kể cả thứ bảy và chủ nhật, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho sinh viên và những người đang đi làm có thể tiếp cận và sử dụng các tiện ích. Đặc biệt, Trung tâm không thu phí đối với tất cả các hoạt động thuộc chức năng nhiệm vụ, bao gồm các chương trình đào tạo, hỗ trợ phát triển ý tưởng/dự án, và sử dụng các không gian chức năng như co-working space, phòng làm việc nhóm, và FabLab.

Hình: Không gian làm việc chung tại Trung tâm
3. Mục tiêu hoạt động cụ thể
Mục tiêu hoạt động của Trung tâm được cụ thể hóa thành các nhóm nhiệm vụ chính:
- Quản lý và khai thác hiệu quả cơ sở vật chất: Đảm bảo việc sử dụng tối ưu các không gian, thiết bị đã được đầu tư, đồng thời quản lý việc đăng ký sử dụng không gian của các nhóm/cá nhân/doanh nghiệp và các tổ chức khác.
- Tổ chức các chương trình đào tạo, tập huấn, trải nghiệm: Bao gồm đào tạo khởi nghiệp, thúc đẩy tinh thần kinh doanh và đổi mới cho startups; đào tạo các môn STEM; đào tạo nâng cao năng lực cho doanh nghiệp SMEs về quản trị và đổi mới; đào tạo liên quan đến thành phố thông minh; và các chương trình đào tạo, sự kiện liên kết, kết nối hỗ trợ khởi nghiệp khác.
- Hỗ trợ khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh và thúc đẩy đổi mới công nghệ: Cung cấp không gian dùng chung, thúc đẩy hình thành câu lạc bộ khởi nghiệp, mạng lưới vườn ươm tại các trường đại học; phối hợp với các sở, ban, ngành triển khai chương trình hỗ trợ khởi sự kinh doanh; và hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm.
- Góp phần triển khai Đề án Thành phố thông minh: Tổ chức các cuộc họp, hoạt động, sự kiện liên quan đến thành phố thông minh; kết nối, phát triển mạng lưới các phòng thí nghiệm thực nghiệm và chế tạo (Fablab/Techlab) nhằm hình thành cộng đồng sáng tạo; và tổ chức các cuộc thi ý tưởng, sáng kiến giải quyết vấn đề xã hội, phục vụ cộng đồng.
II. Kết quả hoạt động giai đoạn 05 năm (2020-2025)
Sau 05 năm chính thức đi vào hoạt động (từ tháng 02/2020 đến tháng 06/2025), mặc dù phải đối mặt với những thách thức từ đại dịch Covid-19 và khủng hoảng kinh tế, Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương, dưới sự chỉ đạo của Sở KH&CN, đã nỗ lực không ngừng và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, góp phần quan trọng vào sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp địa phương.
1. Hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp, dự án khởi nghiệp sáng tạo
- BIIC đã thực hiện hiệu quả vai trò là không gian làm việc và hỗ trợ cho các nhóm/doanh nghiệp khởi nghiệp.
- Cung cấp không gian làm việc: Trung tâm đã hỗ trợ không gian làm việc cho 18 lượt nhóm và doanh nghiệp khởi nghiệp sử dụng không gian làm việc chung. Ngoài ra, Trung tâm cũng cung cấp không gian cho các sự kiện kết nối cộng đồng khởi nghiệp, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
- Mái nhà chung của khởi nghiệp đổi mới sáng tạo: Với vai trò kết nối và nâng cao năng lực hệ sinh thái khởi nghiệp, BIIC đã trở thành trung tâm của khởi nghiệp ĐMST tỉnh Bình Dương, kết nối các Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp, Xưởng thực nghiệm cho khởi nghiệp sản xuất, các phòng thí nghiệm 4.0, các Fablab, v.v… trên toàn tỉnh.
- FabLab – Nơi ươm mầm sáng tạo: Phòng thí nghiệm chế tạo FabLab tại Trung tâm là một điểm nhấn đặc biệt, nơi các doanh nghiệp, nhóm dự án khởi nghiệp có thể thiết kế, sáng tạo, và thử nghiệm các sản phẩm mẫu. Với các thiết bị như máy khắc laser mini, máy cắt decal, máy in 3D, máy CNC mini, kính hiển vi, máy hàn điện tử, máy cưa bào liên hợp 5 chức năng, FabLab giúp hiện thực hóa ý tưởng trong thời gian ngắn. Đặc biệt, FabLab tại Trung tâm đã tham gia vào mạng lưới FabLab toàn cầu.
2. Tổ chức các chương trình đào tạo/bồi dưỡng về khởi nghiệp, giáo dục STEM
Trung tâm đã tích cực tổ chức các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực cho các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp và phổ biến giáo dục STEM.
- Tập huấn và hội thảo về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo:
Các khoá tập huấn nâng cao trình độ, bồi dưỡng kiến thức về hoạt động khởi nghiệp ĐMST, cùng với các lớp tập huấn, hội nghị chia sẻ kinh nghiệm cho giảng viên, sinh viên, và cán bộ đoàn hội tại các địa phương.
Các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về khởi nghiệp sáng tạo dành cho cán bộ, công chức các sở, ngành làm công tác quản lý và xây dựng chính sách, cán bộ đoàn viên thanh niên, và cán bộ Hội Phụ nữ.
Chương trình đào tạo nâng cao năng lực xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo cho giảng viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh, trang bị kiến thức nền tảng và kỹ năng cần thiết để xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp nội bộ.
Chương trình đào tạo hỗ trợ các kỹ năng xây dựng và phát triển dự án khởi nghiệp theo hình thức chuyên đề cho doanh nghiệp, cá nhân/nhóm khởi nghiệp, sinh viên, và giảng viên.
Tăng cường hỗ trợ thanh niên, phụ nữ thông qua hợp tác với Tỉnh Đoàn và Hội Phụ nữ tỉnh.
- Đào tạo/bồi dưỡng giáo viên về giáo dục STEM: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về phương pháp STEM/STEAM cho đội ngũ giáo viên các trường Trung học phổ thông, giúp giáo viên tiếp cận phương pháp giáo dục tiên tiến, khơi dậy tư duy sáng tạo trong học sinh.
- Chương trình trải nghiệm STEM cho học sinh: Tổ chức Chương trình trải nghiệm hè sáng tạo trong 2 năm 2018 và 2019, thu hút đông đảo học sinh, giáo viên, phụ huynh tham gia, mang đến những trải nghiệm thực hành khoa học, công nghệ thực tế và lan tỏa giá trị giáo dục STEM trong cộng đồng

Hình 2. Lớp đào tạo khởi nghiệp được tổ chức tại BIIC
3. Thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong cộng đồng
Trung tâm đã tích cực thúc đẩy tinh thần đổi mới sáng tạo thông qua các hoạt động truyền thông và kết nối.
- Tuyên truyền phương pháp giáo dục STEM: Thông qua các tọa đàm chuyên gia và hội thảo về định hướng và giải pháp phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, vai trò của đổi mới sáng tạo và giáo dục STEM trong cách mạng công nghiệp 4.0, thu hút sự tham gia của nhiều lãnh đạo, đơn vị, giáo viên, sinh viên và phụ huynh.
- Tọa đàm chuyên gia về “Định hướng và giải pháp phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Dương”: Nhận được sự quan tâm của lãnh đạo các cơ quan, trường đại học, doanh nghiệp, làm rõ hơn vai trò của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo đối với tăng trưởng kinh tế và phát triển KH&CN.
- Kết nối hình thành mạng lưới thúc đẩy đổi mới sáng tạo:
Hợp tác với các đơn vị, tổ chức trong và ngoài tỉnh để xúc tiến kết nối, phát triển toàn diện các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp như các trường đại học, cao đẳng, tổ chức hỗ trợ, nhà đầu tư, mạng lưới tư vấn, cố vấn.
Thiết lập và phát triển quan hệ quốc tế, tiêu biểu là phối hợp với Hiệp hội Đô thị Khoa học thế giới (WTA) tổ chức thành công Diễn đàn đổi mới sáng tạo toàn cầu và Cuộc thi sáng kiến thành phố thông minh – Bình Dương 2018; và phối hợp với Chương trình Đối tác Đổi mới Sáng tạo Việt Nam – Phần Lan tổ chức hội thảo chia sẻ kinh nghiệm phát triển quốc gia hàng đầu về ĐMST.
Ký kết hợp tác với Tỉnh Đoàn, Hội Liên hiệp Thanh niên tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo, Trường Đại học Thủ Dầu Một, Trường Đại học Việt Đức và Hội Sinh viên tỉnh để phối hợp công tác khởi nghiệp cho đối tượng thanh niên và tổ chức các cuộc thi khởi nghiệp.
- Tổ chức sự kiện kết nối: Đến thời điểm hiện tại, BIIC đã tổ chức hơn 50 sự kiện kết nối, giới thiệu về khởi nghiệp sáng tạo, hỗ trợ phát triển ý tưởng khởi nghiệp như các hoạt động chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức, mô hình khởi nghiệp, và các khóa đào tạo chuyên đề. Các sự kiện này đã thu hút hơn 3000 giảng viên, sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh tham dự.
4. Hoạt động tổ chức cuộc thi
Các cuộc thi được tổ chức bởi Trung tâm hoặc có sự phối hợp của Trung tâm đã góp phần quan trọng trong việc khơi dậy tinh thần sáng tạo trong cộng đồng và tìm kiếm các giải pháp phục vụ phát triển thành phố thông minh.
- Cuộc thi STEM – Robotics quy mô toàn tỉnh: Thúc đẩy sự quan tâm và phát triển kỹ năng trong lĩnh vực STEM cho học sinh.
- Cuộc thi Hackathon năm 2016, 2017; Cuộc thi sáng kiến thành phố thông minh – Bình Dương 2018; Cuộc thi “BinhDuong Innovation Ideas 2020”: Các cuộc thi này đã tạo sân chơi cho các ý tưởng sáng tạo, đặc biệt là những ý tưởng liên quan đến phát triển thành phố thông minh.
- Cuộc thi trực tuyến “tìm hiểu chính sách pháp luật về kiến thức khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương năm 2021”: Thu hút đông đảo cá nhân, tổ chức tham gia với hơn 10.000 tài khoản đăng ký và 33.000 lượt dự thi, góp phần tuyên truyền phổ biến kiến thức về khởi nghiệp sáng tạo.
- Cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo trong đoàn viên thanh niên tỉnh Bình Dương” hàng năm: Phối hợp với Tỉnh đoàn tổ chức, nhằm khuyến khích tinh thần khởi nghiệp trong giới trẻ.
5. Thực hiện hoạt động truyền thông về khởi nghiệp sáng tạo
Hoạt động truyền thông là một trong những trọng tâm của Trung tâm nhằm lan tỏa tinh thần khởi nghiệp và thông tin về các chính sách hỗ trợ.
- Xây dựng và vận hành các kênh truyền thông: Trung tâm quản lý và vận hành trang tin điện tử www.biic.vn và trang fanpage Binh Duong Innovation Center với 3400 lượt theo dõi, cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời về hoạt động khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, đồng thời là kênh kết nối các thành phần trong hệ sinh thái.
- Chương trình truyền hình “Hành trang khởi nghiệp”: Năm 2018, Sở KH&CN phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình Bình Dương thực hiện 26 số phóng sự chuyên đề về khởi nghiệp, phát sóng định kỳ trên kênh BTV.
- Quảng bá và giới thiệu chính sách: Kể từ khi đi vào hoạt động, Trung tâm đã thực hiện nhiều hoạt động nhằm xây dựng hình ảnh và quảng bá, truyền thông về Trung tâm và các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp của tỉnh đến các viện trường và huyện thị trên địa bàn, thông qua cả hình thức trực tiếp và gián tiếp.
- Tổ chức tham quan BIIC và giới thiệu chính sách:
Làm việc với 08 trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh để giới thiệu các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST đối với cơ sở giáo dục, thu hút hơn 2000 học sinh, sinh viên tham dự.
Giới thiệu BIIC và chính sách hỗ trợ khởi nghiệp đến các cơ quan, ban ngành đoàn viên thanh niên tại các huyện thị như Thuận An, Tân Uyên, Bắc Tân Uyên.
Tiếp đón hơn 20 đoàn tham quan, trao đổi học tập kinh nghiệm từ các Sở KH&CN các tỉnh thành khác, cùng các đoàn từ Cục, Viện thuộc Bộ KH&CN, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư.
6. Góp phần triển khai chính sách hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
Sở KH&CN đã tích cực tham mưu cho tỉnh ban hành nhiều văn bản pháp lý quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST.
- Các Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh:
Nghị quyết số 22/NQ-HĐND ngày 31/7/2019 về việc giao Quỹ đầu tư phát triển tỉnh thực hiện đầu tư vào doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo.
Nghị quyết số 18/NQ-HĐND ngày 12/12/2019 quy định chính sách hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2025.
Nghị quyết số 49/NQ-HĐND ngày 12/12/2019 về ban hành Đề án “Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2025”, và Nghị quyết số 16/NQ-HĐND ngày 07/7/2023 sửa đổi điểm a khoản 3 Điều 1 của Nghị quyết số 49/NQ-HĐND.
- Các Quyết định của Ủy ban nhân dân tỉnh:
Quyết định số 826/QĐ-UBND ngày 27/5/2020 về việc phê duyệt Đề án “Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2025”.
Quyết định số 2410/QĐ-UBND ngày 21/9/2023 về việc điều chỉnh Quyết định số 826/QĐ-UBND.
- Quy chế quản lý và tổ chức thực hiện Đề án: Ngày 05/6/2020, Sở KH&CN đã ban hành Quyết định số 77/QĐ-SKHCN về quy chế quản lý và tổ chức thực hiện Đề án “Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến năm 2025”, tạo cơ sở pháp lý cụ thể để hỗ trợ phát triển các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp.
- Phối hợp xây dựng chính sách khác: Sở cũng đã phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh để tham mưu UBND tỉnh ban hành đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2018-2025”, nhằm nâng cao nhận thức và khơi dậy tiềm năng khởi nghiệp của phụ nữ.
Việc triển khai các nội dung theo các Quyết định này gắn liền với các hoạt động của BIIC, bao gồm kết nối các thành phần của hệ sinh thái để hình thành mạng lưới hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; truyền thông, thay đổi nhận thức và phát huy tinh thần khởi nghiệp; và đẩy mạnh vai trò kết nối, dẫn dắt hệ sinh thái.
Kết quả cụ thể trong việc triển khai chính sách là việc tổ chức truyền thông, giới thiệu đề án và cách thức tham gia cho các cơ sở giáo dục đại học và đơn vị; tổ chức Hội đồng xét duyệt 05 nhiệm vụ tham gia đề án từ các trường Đại học Thủ Dầu Một (2 nhiệm vụ), Đại học Việt Đức, Đại học Bình Dương, và Phân hiệu Trường Đại học Thủy Lợi cơ sở Bình Dương, trong đó có nhiệm vụ liên quan đến việc hình thành Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp lĩnh vực nông nghiệp tại Thuận An và phát triển hệ sinh thái ĐMST khu vực Bến Cát.
7. Sự kiện kết nối và hợp tác
Ngoài các hoạt động đã nêu, Trung tâm còn tích cực tổ chức và tham gia các sự kiện kết nối, hợp tác để mở rộng mạng lưới và học hỏi kinh nghiệm. Việc tiếp và làm việc với các đoàn đến học tập kinh nghiệm từ các tỉnh thành khác trong cả nước cho thấy BIIC đã trở thành một mô hình điểm trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp.
III. Định hướng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn 2025-2030
Trong giai đoạn tới (2025-2030), Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp dự kiến sẽ tiếp tục triển khai các chương trình phát triển toàn diện các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp tại địa phương. Các định hướng này sẽ tận dụng tối đa các chính sách hỗ trợ đã ban hành, nhằm hỗ trợ tốt nhất cho các tổ chức và dự án khởi nghiệp, cụ thể như sau:
1. Tập trung vào các bài toán thực tiễn và gắn kết chuỗi giá trị
- Thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất kinh doanh: Sẽ có sự tập trung mạnh mẽ vào việc giải quyết các bài toán thực tiễn mà doanh nghiệp sản xuất kinh doanh đang đối mặt. Điều này bao gồm việc khuyến khích và hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, và doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng và chuỗi sản xuất của các ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh. Mục tiêu là tạo ra mối liên kết chặt chẽ giữa các startup và doanh nghiệp truyền thống, giúp các startup có thị trường và cơ hội phát triển sản phẩm, dịch vụ thực tế.
- Gắn kết khởi nghiệp và doanh nghiệp: tạo cầu nối giữa cộng đồng khởi nghiệp năng động với các doanh nghiệp đã có tên tuổi, kinh nghiệm, và nguồn lực, nhằm tạo điều kiện cho các startup tiếp cận thị trường, vốn, và kinh nghiệm quản lý, đồng thời giúp các doanh nghiệp lớn đổi mới thông qua việc tiếp nhận các ý tưởng, công nghệ mới từ startup.
2. Nhà nước kiến tạo và thu hút nguồn lực xã hội
- Vai trò kiến tạo của Nhà nước: tỉnh sẽ tạo ra cơ chế, chính sách thuận lợi, và khuyến khích toàn xã hội cùng tham gia vào xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Điều này bao gồm việc đơn giản hóa các thủ tục hành chính, cung cấp thông tin minh bạch, và tạo môi trường pháp lý ổn định.
- Kết nối và thu hút nguồn lực: Trung tâm sẽ đóng vai trò trung tâm trong việc thu hút, kết nối viện trường, doanh nghiệp, tổ chức và cộng đồng trên toàn địa bàn tỉnh. Việc này nhằm huy động tối đa các nguồn lực về tri thức, tài chính, công nghệ và con người để hỗ trợ các hoạt động khởi nghiệp.
- Triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ, đồng thời, thúc đẩy thành lập các vườn ươm, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp, và hình thành đội ngũ giảng viên nguồn về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh.
3. Phát triển mạnh mẽ mô hình “Ba nhà” và thúc đẩy thương mại hóa
- Mô hình Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp: Tiếp tục phát triển mạnh mẽ và làm sâu sắc hơn nữa mô hình liên kết "Ba nhà" (Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp). Đây là chìa khóa để tạo ra sự cộng hưởng sức mạnh, tối ưu hóa nguồn lực và thúc đẩy sự hợp tác giữa các bên.
- Thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu và phát triển sáng kiến: đẩy mạnh việc đưa các kết quả nghiên cứu khoa học, các sáng kiến từ viện trường và cá nhân vào ứng dụng thực tiễn, thông qua quá trình thương mại hóa sản phẩm.
- Khuyến khích mô hình Sandbox: khuyến khích triển khai các mô hình thử nghiệm, sáng kiến được triển khai trong môi trường thực tế, giúp các startup có môi trường để thử nghiệm, điều chỉnh và hoàn thiện sản phẩm dựa trên phản hồi từ người dùng thực.
- Xây dựng cơ chế phối hợp phát triển mạng lưới FabLab: Gắn kết mạnh mẽ các thành phần của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo như nhóm/cá nhân có ý tưởng, các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, các trung tâm ươm tạo, các nhà đầu tư. Đồng thời, xây dựng cơ chế phối hợp để phát triển và mở rộng mạng lưới các FabLab trên địa bàn tỉnh, tận dụng tối đa các phòng thí nghiệm hiện có như Fablab tại Trường Cao đẳng Việt Nam - Singapore, Fablab tại Trường Đại học Thủ Dầu Một, Phòng thí nghiệm chế tạo Becamex, Phòng thí nghiệm chiếu sáng Philips EIU tại Đại học Quốc tế Miền Đông, Viện nghiên cứu và phát triển Becamex, và Phòng nghiên cứu và phát triển chung của VNTT và Wustech.
4. Thúc đẩy liên kết vùng và mở rộng hợp tác quốc tế
- Liên kết vùng: Bình Dương sẽ thúc đẩy mạnh mẽ việc liên kết vùng để cùng xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, đặc biệt là với Trung tâm đổi mới sáng tạo tại Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh
- Kết nối mạng lưới khởi nghiệp quốc tế: Phát huy và mở rộng mạng lưới quan hệ quốc tế, đồng thời tăng cường tổ chức và tham gia các sự kiện quốc tế của tỉnh.
Kết luận
Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương đã chứng minh được vai trò quan trọng trong việc hình thành, kết nối và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của tỉnh.
Với định hướng phát triển rõ ràng trong giai đoạn 2025-2030, tập trung vào việc giải quyết các bài toán thực tiễn, tăng cường vai trò kiến tạo của Nhà nước, phát triển mạnh mẽ mô hình "Ba nhà," và đẩy mạnh liên kết vùng cùng hợp tác quốc tế, Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh Bình Dương chắc chắn sẽ tiếp tục là nhân tố chủ chốt, kiến tạo nên những bước phát triển vượt bậc cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của địa phương.